Fara í innihald

Nafnskírteini (Ísland)

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Nafnskírteini gefið út frá og með 2024 (framhlið)

Íslensk nafnskírteini eru löggild skilríki gefin út af Þjóðskrá Íslands til íslenskra ríkisborgara. Nafnskírteini sem ferðaskilríki er hægt að nota innan Evrópska Efnahagssvæðisins og Schengen svæðisins, í stað vegabréfs.[1] Nafnskírteini eru sjaldgæf á Íslandi í dag og flestir nota ökuskírteini sem skilríki.[2] Þau hafa verið gefið út síðan 1965 en voru uppfærð í mars 2024.[3]

Bakhlið

Fyrirtækið Auðkenni ehf. gefur út rafræn skilríki og árið 2022 höfðu 97% Íslendingar rafræn skilríki.[4]

Upplýsingar

[breyta | breyta frumkóða]

Frá og með 6. mars 2024 hafa ný nafnskírteini verið gefin út í kreditkortastærð (ID-1 stærð) og eru gild í Evrópu.[5] Þau uppfylla ESB og ICAO 9303 stöðlum og eru véllesanleg (MRZ) og hafa snertilausa virkni samkvæmt alþjóðlegum stöðlum. Útlit nafnskírteinanna byggir á nýjum staðli frá Alþjóðaflugmálastofnuninni (ICAO) og er Ísland fyrsta landið í heiminum sem gefur út skilríki samkvæmt þessum nýja staðli.

Nýju kortin eru gild erlendis sem ferðaskilríki er hægt að framvísa innan Evrópska efnahagssvæðisins (þ.m.t. ESB), Sviss og önnur lönd í Evrópu í stað þess að framvísa vegabréfi. [6] Nafnskírteini eru rituð bæði á Íslensku og ensku. Gildistími nafnskírteina er 10 ár fyrir fullorðna og 5 ár fyrir börn.[7]

Lönd þar sem nafnskírteini er gilt sem ferðaskilríki.

Sem ferðaskilríki

[breyta | breyta frumkóða]

Íslenskir ríkisborgarar eiga rétt á að nota nafnskírteinið til að njóta ferðafrelsis innan EFTA, EES og Norðurlandanna.[6] Einnig eru íslensk nafnskírteini samþykkt sem ferðskilríki í Bosníu og Hersegóvína, Serbía, Albanía, Kosovo, Svartfjallaland, Norður-Makedóníu og Moldóvu.[7]

Vegna Norræna vegabréfsbandalagsins er Íslenskum ríkisborgurum heimilt að ferðast milli Norðurlandanna án þess að hafa í höndum vegabréf eða annað ferðaskilríki. Hins vegar verður norrænn ríkisborgari að geta sannað ríkisborgararétt sinn með viðunandi hætti.[8]

Nafnskírteini sem ekki er ferðaskilríki

[breyta | breyta frumkóða]

Nafnskírteini sem ekki eru ferðaskilríki eru í boði fyrir fólk sem t.d. er hefur farbann eða hefur ekki afplánað dóma. Þau nafnskírtein tilgreina ekki íslenskt ríkisfang og eru ekki gild ferðaskilríki. Þau gagnast líka börnum á aldrinum 13-18 ára sem sækja um kort án leyfi forsjáraðila.[7]

Gert er grein fyrir nafnskírteini sem eru ekki ferðaskilríki með skilaboðum á bakhlið kortsins og upphafstafir kortanúmerisins er II (í stað ID fyrir nafnskírteini sem er ferðaskilríki)[9]

Sótt er um nafnskírteini hjá sýslumönnum og íslenskum sendiráðum fyrir hönd Þjóðskrár Íslands.[7] Fyrir nafnskírteini sem ekki er ferðaskilríki fyrir börn undir 13 ára aldri þarf samþykki forsjáraðila. Fyrir nafnskírteini sem ferðaskilríki fyrir barn undir 18 ára aldri þarf einnig samþykki forsjáraðila.[7]

Umsækjendur þurfa að mæta á útgáfustað og framvísa löggildum skilríkjum.[10] Ef ekki er hægt að framvísa skilríkjum þurfa tvö vitni, yfir 18 ára aldri, að staðfesta auðkenni umsækjandans með skilríki.

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. „Nafnskírteini sem ferðaskilríki | Þjóðskrá“. skra.is. Sótt 21. mars 2024.
  2. „Digital driving licence only valid in Iceland | Ísland.is“. island.is (enska). Sótt 15 júní 2023.
  3. „Fá nafnskírteinin nýtt hlutverk?“. Skilriki.is. Afrit af upprunalegu geymt þann 15 júní 2023. Sótt 15 júní 2023.
  4. Auðkennisappið, rafræn skilríki - Tengjum ríkið 2022 (enska), sótt 15 júní 2023.
  5. „Security of Icelandic ID cards | Þjóðskrá“. www.skra.is. Sótt 9. mars 2024.
  6. 6,0 6,1 Icelandic Parliament (8 júní 2023). „Lög um nafnskírteini“.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 „Spurt og svarað | Þjóðskrá“. skra.is. Sótt 5. mars 2024.
  8. „Den nordiska passkontrollöverenskommelsen | Nordic cooperation“. www.norden.org (sænska). Sótt 16 júní 2023.
  9. „Security of Icelandic ID cards | Þjóðskrá“. www.skra.is. Sótt 8. mars 2024.
  10. „ID card | Þjóðskrá“. www.skra.is. Sótt 13 júní 2023.