Kurt Gödel
Vestræn heimspeki Heimspeki 20. aldar | |
---|---|
Nafn: | Kurt Gödel |
Fæddur: | 28. apríl 1906 |
Látinn: | 14. janúar 1978 (71 árs) |
Skóli/hefð: | Rökgreiningarheimspeki |
Helstu ritverk: | „Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme“; |
Helstu viðfangsefni: | Rökfræði, heimspeki stærðfræðinnar |
Markverðar hugmyndir: | Ófullkomleikasetningin |
Áhrifavaldar: | Gottlob Frege, Bertrand Russell, David Hilbert |
Hafði áhrif á: | Alla rökfræðinga eftir hans dag |
Kurt Gödel (28. apríl 1906 – 14. janúar 1978) var rökfræðingur, stærðfræðingur og stærðfræðispekingur. Hann er álitinn einn merkasti rökfræðingur allra tíma og gjörbylti hann hugsun manna á sérsviðum sínum í þá mund sem Bertrand Russell, A.N. Whitehead og David Hilbert voru að reyna beita rökfræði og mengjafræði til þess að glöggva á frumsendum stærðfræðinnar.
Þekktastur er hann fyrir ófullkomleikasetningar sínar tvær sem hann birti árið 1931, þá 25 ára að aldri og aðeins einu ári eftir að hafa fengið doktorsgráðu frá Háskólanum í Vín. Frægari setningin segir að hvert endurkvæmt frumsendukerfi samkvæmt sjálfu sér, er lýst getur reikningi náttúrulegra talna, inniheldur forsendur sem eru sannar en eru ekki sannanlegar innan þess kerfis.
Einnig sýndi hann fram á að samfellutilgátuna væri ekki hægt að afsanna með frumsendum mengjafræðinnar ef frumsendurnar eru ekki mótsagnakenndar.
Albert Einstein var góðvinur Gödels, en Einstein hjálpað Gödel að komast til Bandaríkjanna og við að fá ríkisborgararétt þar. Kurt Gödel lést í Bandaríkjunum vegna geðveiki sinnar. Hann neitaði að borða annað en heimaeldaðan mat konu sinnar, en ofsóknaræði fékk hann til að trúa því að illir menn væru að reyna eitra fyrir honum. Hann dó því úr sulti stuttu eftir að kona hans lést.