„Vélinda“: Munur á milli breytinga
Luckas-bot (spjall | framlög) m r2.7.1) (robot Bæti við: qu:Millq'uti |
Movses-bot (spjall | framlög) m r2.6.2) (robot Bæti við: kk:Өңеш, lbe:Дукралул ххуллу |
||
Lína 49: | Lína 49: | ||
[[ja:食道]] |
[[ja:食道]] |
||
[[jv:Kerongkongan]] |
[[jv:Kerongkongan]] |
||
[[kk:Өңеш]] |
|||
[[ko:식도]] |
[[ko:식도]] |
||
[[ku:Sorîçik]] |
[[ku:Sorîçik]] |
||
[[la:Oesophagus]] |
[[la:Oesophagus]] |
||
[[lbe:Дукралул ххуллу]] |
|||
[[lt:Stemplė]] |
[[lt:Stemplė]] |
||
[[lv:Barības vads]] |
[[lv:Barības vads]] |
Útgáfa síðunnar 29. júlí 2011 kl. 20:19
Vélinda er rör eða pípa sem flytur fæðuna frá munninum niður í maga. Í fullvöxnum manni er vélindað yfirleitt 25-30 cm að lengd.
Vöðvarnir í vélindanu sjá til þess að flytja fæðuna úr kokinu niður að magaopinu. Að innan er vélindað þakið slímhúð sem auðveldar fæðunni að renna niður og ver vélindaveggina fyrir áreiti. Neðst í vélindanu, þar sem það opnast inn í magann, er sterkur hringvöðvi sem lokar yfirleitt fyrir flæði úr maganum upp í vélindað en opnast þegar hleypa þarf fæðu eða vökva úr vélindanu niður í magann. Ef þessi vöðvi starfar ekki sem skyldi geta magasýrur flætt upp í vélindað og ef það gerist oft og iðulega (vélindabakflæði) geta magasýrurnar skemmt slímhúðina, ert vélindavöðvana og valdið bólgum og óþægindum.
Í spendýrum er vélindað svipað og í mönnum en í flestum fiskum er það mjög stutt. Þó eru líka til fiskar sem hafa engan eiginlegan maga og tengist þá vélindað beint við smáþarmana. Í mörgum fuglum gegnir vélindað einnig hlutverki forðabúrs, þar sem úr því er útvöxtur eða poki sem kallast sarpur og getur fuglinn geymt ómelta fæðu í honum og látið hana ganga síðar niður í fóarnið eða ælt henni upp til að fæða unga sína.