Ilham Aliyev

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Ilham Aliyev
İlham Əliyev
Forseti Aserbaísjans
Núverandi
Tók við embætti
31. október 2003
ForsætisráðherraArtur Rasizade
Novruz Mammadov
Ali Asadov
VaraforsetiMehriban Aliyeva
ForveriHeydar Aliyev
Forsætisráðherra Aserbaísjans
Í embætti
4. ágúst 2003 – 31. október 2003
ForsetiHeydar Aliyev
ForveriArtur Rasizade
EftirmaðurArtur Rasizade
Persónulegar upplýsingar
Fæddur24. desember 1961 (1961-12-24) (62 ára)
Bakú, aserska sovétlýðveldinu, Sovétríkjunum (nú Aserbaísjan)
ÞjóðerniAserskur
StjórnmálaflokkurNýi Aserbaísjanflokkurinn
MakiMehriban Aliyeva ​(g. 1983)
Börn3
ForeldrarHeydar Aliyev og Zarifa Aliyeva
HáskóliAlþjóðastofnun Moskvuháskóla
Undirskrift

Ilham Aliyev (fullt nafn á asersku İlham Heydər oğlu Əliyev) (f. Baku, 24. desember 1961) er forseti Aserbaísjan.

Aliyev tók við stöðu forseta 31. október 2003, og þá af föður sínum, Heydar Aliyev, sem hafði verið forseti í 10 ár þar á undan.

Hefur hann fimm sinnum í röð unnið forsetakosningar, 2003, 2008, 2013, 2018 og 2024, en í öllum þessum og fleiri kosningum hefur Aliyev verið vændur um kosningamisferli til að halda völdum.[1][2][3][4]

Að sögn margra sem fylgjast með alþjóðamálum, hefur forsetatíð hans einkennst af stöðugleika í stjórnmálalífi landsins sem afleiðing af yfirvaldsstefnu og að stjórnmálaréttindi andstæðinga hafa verið skert og því ekki valdið eins miklum truflunum.[heimild vantar]

Í valdatíð Aliyev árið 2020 vann Aserbaísjan sigur í stríði gegn Armeníu um umdeilda héraðið Nagornó-Karabak. Armenar neyddust þar til að undirrita samning um vopnahlé með milligöngu Rússa þar sem Armenar urðu að láta af hendi talsvert af landi til Asera.[5] Eftir stutt stríð árið 2023 sigruðu Aserar síðan armenska Artsak-lýðveldið í Nagornó-Karabak og komu því aftur undir stjórn Aserbaísjans, með þeim afleiðingum að fjöldi armenskumælandi íbúa þess hraktist á flótta. Aliyev lýsti því yfir þann 15. október 2023 að hann hefði uppfyllt draum Asera til áratuga með því að endurheimta stjórn í Nagornó-Karabak.[6]

Aliyev var kjörinn til fimmta kjörtímabils síns án verulegrar mótstöðu í forsetakosningum Aserbaísjans árið 2024. Þetta var í fyrsta sinn frá falli Sovétríkjanna sem atkvæði voru greidd í aserskum kosningum í Nagornó-Karabak.[7]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. „Neita ásökunum um svik“. mbl.is. 14. október 2003. Sótt 4. október 2020.
  2. Ásgeir Tómasson (14. apríl 2018). „Kosningar í Aserbaísjan ámælisverðar“. RÚV. Sótt 4. október 2020.
  3. „Boða mótmæli í Azerbajdzhan“. mbl.is. 8. nóvember 2005. Sótt 4. október 2020.
  4. Kristján Róbert Kristjánsson (2. október 2020). „Ásakanir um kosningasvik í Aserbaísjan“. RÚV. Sótt 4. október 2020.
  5. Kristján Róbert Kristjánsson (25. febrúar 2021). „Allt á suðupunkti í Armeníu“. RÚV. Sótt 16. september 2022.
  6. „Uppfyllti „drauminn" um að hrekja Armena á brott“. mbl.is. 15. október 2023. Sótt 15. október.
  7. Markús Þ. Þórhallsson (8. febrúar 2024). „Alyev endurkjörinn forseti fáum að óvörum“. RÚV. Sótt 8. febrúar 2024.


Fyrirrennari:
Artur Rasizade
Forsætisráðherra Aserbaísjans
(4. ágúst 200331. október 2003)
Eftirmaður:
Artur Rasizade
Fyrirrennari:
Heydar Aliyev
Forseti Aserbaísjans
(31. október 2003 –)
Eftirmaður:
Enn í embætti


  Þetta æviágrip sem tengist stjórnmálum er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.