Corazon Aquino

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Corazon Aquino
Corazon Aquino árið 1992
Forseti Filippseyja
Í embætti
7. febrúar 1986 – 30. júní 1992
VaraforsetiSalvador Laurel
ForveriFerdinand Marcos
EftirmaðurFidel Ramos
Persónulegar upplýsingar
Fædd25. janúar 1933
Paniqui, Tarlac, Filippseyjum
Látin1. ágúst 2009 (76 ára) Manila, Filippseyjum
ÞjóðerniFilippeysk
StjórnmálaflokkurPDP–Laban
MakiBenigno Aquino yngri
TrúarbrögðKaþólsk
Börn5, þ. á m. Benigno Aquino III
HáskóliMount Saint Vincent-háskóli
Universidad de Extremo Oriente
StarfStjórnmálamaður
Undirskrift

Maria Corazon „Cory“ Sumulong Cojuangco Aquino (25. janúar 1933 – 1. ágúst 2009) var filippeyskur stjórnmálamaður sem var ellefti forseti Filippseyja. Hún var fyrsta konan sem gegndi því embætti og hefur oft verið kölluð „móðir asísks lýðræðis“. Aquino var ein af lykilpersónunum í byltingunni gegn stjórn einræðisherrans Ferdinands Marcosar árið 1986. Áður hafði hún ekki gegnt neinu pólitísku embætti. Byltingin sem hún leiddi var ein best heppnaða blóðlausa bylting sem gerð hefur verið gegn einræðisstjórn í sögunni.

Aquino hafði lýst sjálfri sér sem „einfaldri húsmóður“[1] en hún var gift þingmanninum Benigno Aquino yngri, sem var einn harkalegasti gagnrýnandi Marcosar forseta. Corazon gerðist leiðtogi filippeysku stjórnarandstöðunnar eftir að eiginmaður hennar var myrtur þann 21. ágúst 1983. Hún bauð sig í kjölfarið fram á móti Marcos í forsetakosningum sem haldnar voru þann 7. febrúar 1986. Eftir kosningarnar var því lýst yfir að Marcos hefði unnið endurkjör en vegna ásakana um víðtækt kosningasvindl hvatti Aquino til mótmæla í anda borgaralegrar óhlýðni. Liðhlaup úr fippeyska hernum og stuðningur kaþólsku kirkjunnar við Aquino leiddi til þess að bylting braust út, Marcos var steypt af stóli og Aquino tók við sem forseti þann 25. febrúar.

Sem forseti Filippseyja stóð Aquino fyrir því að ný stjórnarskrá var sett sem takmarkaði völd forsetaembættisins og setti á fót ríkisþing á tveimur deildum. Ríkisstjórn hennar lagði mikla áherslu á mannréttindi og borgaraleg réttindi og á friðarviðræður við kommúnistauppreisnir og íslamskar aðskilnaðarhreyfingar á Filippseyjum. Efnahagsstefnur hennar gengu út á að ýta undir hagvöxt og beittu sér fyrir markaðsvænu en samfélagslega ábyrgu hagkerfi.

Nokkrar valdaránstilraunir voru gerðar gegn stjórn Aquino auk þess sem náttúruhamfarir skullu á Filippseyjum á stjórnartíð hennar. Embættistíð hennar lauk árið 1992 og Fidel Ramos tók við sem forseti. Aquino dró sig úr stjórnmálum en var áfram mjög opinská um skoðanir sínar á málefnum líðandi stundar. Fyrir hlutverk hennar í friðsælustu lýðræðisbyltingu sögunnar hlaut hún Ramon Magsaysay-verðlaunin árið 1998.

Aquino greindist með ristilkrabbamein árið 2008 og lést úr því þann 1. ágúst árið eftir. Friðar- og lýðræðisminnismerki voru reist í Manila og heimasýslu hennar, Tarlac, eftir dauða hennar. Sonur hennar, Benigno Aquino III, var forseti Filippseyja frá 2010 til 2016. Alla ævi var Aquino trúrækinn kaþólikki og talaði frönsku, japönsku, spænsku og ensku reiprennandi auk móðurmála sinna, tagalog og kapampangan.[2]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Aquino, Corazon (11. október 1996). „Corazon Aquino Speaks to Fulbrighters“. Washington, D.C. Sótt 15. apríl 2008.
  2. „9 Interesting Facts You May Not Know About Corazon Aquino“. filipiknow. Sótt 18. júlí 2018.


Fyrirrennari:
Ferdinand Marcos
Forseti Filippseyja
(7. febrúar 198630. júní 1992)
Eftirmaður:
Fidel Ramos