Laurence Fishburne

Laurence Fishburne
Laurence Fishburne
Upplýsingar
Fæddur	Laurence John Fishburne III 30. júlí 1961 (1961-07-30) Augusta í Georgíu í Bandaríkjunum
Ár virkur	1981 -
Helstu hlutverk
Raymond Langton í CSI: Crime Scene Investigation Ike Turner í What's Love Got to Do With It Morpheus í The Matrix

Laurence John Fishburne III (fæddur 30. júlí 1961) er bandarískur leikari, leikskáld, leikstjóri og framleiðandi. Hann er þekktastur fyrir hlutverk sín í Matrix-myndunum, What's Love Got to Do with It og CSI: Crime Scene Investigation.

Einkalíf

Fishburne fæddist í Augusta í Georgíu. Foreldrar hans skildu þegar hann var ungur og hannflutti með móður sinni til Brooklyn í New York-borg þar sem hann ólst upp. Hann hitti föður sinn einu sinni í mánuði. Hann útskrifaðist frá Lincoln Square Academy í New York, sem var lokað á níunda áratugnum.

Fishburne giftist leikkonunni Hajnu Moss árið 1985 í Eþíópíu. Saman eiga þau tvö börn: Langston og Montana. Fishburne og Moss skildu um miðjan tíunda áratuginn. Fishburne giftist Ginu Torres árið 2002. Þau eiga saman eitt barn, Delilah, sem er fædd 2007, og búa í New Rochelle í New York. Einnig á hann heimili í New York-borg í Castle Village-hlutanum af Washington Heights á Manhattan.

Þann 24. febrúar 2007 var Fishburne heiðraður með Artist of the Year-verðlaununum frá Harvard Foundation á hinni árlegu sýningu Cultural Rhythms. Hann fékk þessa viðurkenningu sem leikari og skemmtikraftur en einnig fyrir framlög til mannúðarmála. Fishburne er UNICEF-sendiherra. Bæjarstórinn í borginni Cambridge í Massachusetts gaf honum lykilinni að borginni og lýsti 24. febrúar „Laurence Fishburne-daginn“ í borginni.

Í maí 2009 kom Fishburne fram á sviði á National Memorial Day-tónleikunum á Mall í Washington, D.C.

Ferill

Leikhús

Á níunda áratugnum kom hann fram í leikritum á borð við Short Eyes (1984) og Loose Ends (1987). Bæði voru þau sýnd við Second Stage Theatre í New York-borg.

Árið 1991 vann hann Tony-verðlaunin fyrir frammistöðu sína í leikriti August Wilson Two Trains Running.

Árið 2006 lék hann á móti Angelu Bassett í Pasadena Playhouse-uppfærslunni á leikriti August Wilson Fences.

Í apríl 2008 sneri Fishburne aftur á leiksvið fyrir Broadway-sýninguna Thurgood, sem er nýtt leikrit eftir George Stevens, Jr. og leikstýrt af Leonard Foglia. Thurgood var frumsýnt við Booth Theatre þann 30. apríl 2008. Hann vann Drama Desk Award fyrir besta einleikinn.

Sjónvarp

Fishburne byrjaði að leika tólf ára þegar hann fékk sitt fyrsta hlutverk árið 1973 sem Joshua Hall í sápuóperunni, One Life to Live. Fishburne lék aukahlutverk sem Cowboy Curtis með persónu Paul Reubens, Pee Wee Herman, í barnaþáttunum Pee-Wee's Playhouse. Einnig kom hann fram í M.A.S.H.-þættinum „The Tooth Shall Set You Free“ sem Dorsey korporáll.

Þann 18. ágúst 2008 var greint frá því að Fishburne myndi ganga til liðs við CSI: Crime Scene Investigation eftir að William Petersen yfirgæfi þáttinn. Fishburne gekk til liðs við þáttinn í níunda þætti 9. þáttaraðar sem háskólaprófessor og fyrrverandi meinafræðingur. Persónan var kynnt til sögunnar sem ráðgjafi í „19 Down“, sem síðan gengur til liðs við CSI-liðið í „One to Go“. Samkvæmt viðtölum við framleiðendur þegar tilkynningin var gefin út hefur persóna hans það einkenni að geta séð sjálfan sig í raðmorðingjum, nokkuð sem persónan mun ekki segja frá, en það er eitthvað sem fær hann til þess að skilja af hverju ákveðnir glæpamenn verða svona ofbeldishneigðir. Fishburne var einnig spurður og sagðist vera í sæluvímu yfir því að ganga til liðs við þáttinn og ánægður með að fá að leika svona flókna persónu. Hann varð einn af aðalleikurum þáttaraðarinnar í þættinum sem var frumsýndur 22. janúar 2009. Hann yfirgaf þættina í lok elleftu þáttaraðar árið 2011.

Kvikmyndir

Fyrsta kvikmyndahlutverk Fishburne var árið 1975 í myndinni Cornbread, Earl and Me. Árið 1976 fékk hann aukahlutverk í kvikmynd Francis Ford Coppola, Apocalypse Now, þar sem hann lék sautján ára sjómann sem var kallaður mister Clean. Framleiðsla myndarinnar hófst í mars 1976 þegar hann var aðeins fjórtán ára, en hann hafði logið til um aldur til þess að fá hlutverkið. Upptökur tóku svo langan tíma að hann var orðinn sautján ára þegar þeim lauk.

Á fyrri hluta níunda áratugarins lék Fishburne lítið hlutverk í mynd Stevens Spielberg Purpuraliturinn. Árið 1987 lék hann í þriðju Martröð á Álmstræti-myndinni sem einn af sjúkraliðunum á spítalanum. Að auki lék Fishburne persónuna Dap í mynd Spike Lee School Daze (1988). Hann fékk hrós fyrir leik sinn í myndinni, en persónan var afrísk-amerískur stúdent við HBCU.

Árið 1990 lék hann Jimmy Jump í King of New York og árið 1991 lék hann í Boyz N The Hood. Árið 1993 fékk hann sína fyrstu tilnefningu til Óskarsverðlauna fyrir hlutverk sitt sem Ike Turner í What's Love Got to Do with It. Árið 1997 lék Fishburne í vísindahrollvekjunni Event Horizon ásamt Sam Neill. Nú er Fishburne hins vegar þekktastur fyrir hlutverk sitt sem Morpheus í vísindaskáldsögumyndinni The Matrix.

Fishburne lék hlutverk Morpheus í tveimur framhaldsmyndum af Matrix, The Matrix Reloaded og The Matrix Revolutions. Hann lék á móti Tom Cruise í Mission: Impossible III.

Tónlistarmyndbönd

Fishburne kom fram stuttlega sem sjúkraflutningamaður í tónlistamyndbandi fyrir hljómsveitina The Spooks, í laginu „Things I've Seen“ (2000).

Kvikmyndir og sjónvarp

Kvikmyndir
Ár	Kvikmynd	Hlutverk	Athugasemd
1972	If You Give a Dance, You Gotta Pay the Band	Fish	Sjónvarpsmynd
1973-1976	One Life to Live	Dr. Joshua „Josh“ Hall	Sjónvarpssería
1975	Cornbread, Earl and Me	Wilford Robinson	sem Laurence Fishburne III
1979	Fast Break	Götubarn	sem Laurence Fishburne III
1979	Apocalypse Now	Tyrone „Clean“ Miller	sem Larry Fishburne
1980	The Six O'Clock Follies	Robby Robinson	Sjónvarpssería
1980	Willie & Phil	Wilson	sem Laurence Fishburne III
1980	A Rumor of War	Lightbulb	sem Larry Fishburne
1982	Death Wish II	Cutter	sem Laurence Fishburne III
1983	I Take These Men	Hank Johnson	Sjónvarpsmynd Larry Fishburne
1983	For Us the Living: The Medgar Evers Story	Jimbo Collins	Sjónvarpsmynd sem Larry Fishburne
1993	Rumble Fish	Midget	sem Larry Fishburne
1984	The Cotton Club	Bumpy Rhodes	sem Larry Fishburne
1985	The Color Purple	Swain	sem Larry Fishburne
1986	Quicksilver	Vodoo	sem Larry Fishburne
1986	Band of the Hand	Cream	sem Larry Fishburne
1987	A Nightmare on Elm Street: Dream Warriors	Max	sem Larry Fishburne
1987	Gardens of Stone	Sgt. Flanagan	sem Larry Fishburne
1987	Cherry 2000	Glu Glu lögfræðingur	sem Larry Fishburne
1988	School Daze	Dap
1988	Red Heat	Lt. Charlie Stobbs	sem Larry Fishburne
1990	King of New York	Jimmy Jump	sem Larry Fishburne
1990	Cadence	Roosevelt Stokes	sem Larry Fishburne
1990	Decoration Day	Michael Waring, DOD Man	Sjónvarpsmynd
1991	Class Action	Nick Holbrook	sem Larry Fishburne
1991	Boyz n the Hood	Furious Styles	sem Larry Fishburne
1992	Deep Cover	Russell Stevens Jr. / John Hull	sem Larry Fishburne
1993	What's Love Got to Do with It	Ike Turner, Sr.
1993	Searching for Bobby Fischer	Vinnie
1995	Higher Learning	Prófessor Maurice Phipps
1995	Bad Company	Nelson Crowe / Kynnir
1995	Just Cause	Fógetinn Tanny Brown
1995	The Tuskegee Airmen	Hannibal Lee	Sjónvarpsmynd
1995	Othello	Othello
1996	Before Your Eyes	Kynnir	Sjónvarpsmynd
1996	Fled	Charles Piper
1997	Miss Evers' Boys	Caleb Humphries	Sjónvarpsmynd
1997	Event Horizon	Kapteinn Miller
1997	Hoodlum	Bumpy Johnson
1998	Always Outnumbered	Socrates Fortlow	Sjónvarpsmynd
1999	The Matrix	Morpheus
2000	Once in the Life	20 / 20 Mike
2001	Osmosis Jones	Thrax	Talaði inn á
2003	Biker Boyz	Smoke
2003	The Matrix Reloaded	Morpheus
2003	Enter the Matrix	Morpheus	Tölvuleikur Talaði inn á
2003	Decoded: The Making of „The Matrix Reloaded“	Hann sjálfur	Sjónvarpsmynd
2003	Mystic River	Sgt. Whitey Powers
2003	The Matrix Revolutions	Morpheus
2005	Assault on Precinct 13	Marion Bishop
2005	The Matrix Online	Morpheus	Tölvuleikur Talaði inn á
2005	Kiss Kiss Bang Bang	Bear in Genaros Beer Commerical	óskráður á lista Talaði inn á
2005	True Crime: New York City	Isaiah Reed	Tölvuleikur Talaði inn á
2006	Akeelah and the Bee	Dr. Larabee
2006	Mission: Impossible III	Theodore Brassel
2006	Five Fingers	Ahmat
2006	Bobby	Edward
2007	Teenage Mutant Ninja Turtles	Kynnir	Talaði inn á
2007	Fantastic Four: Rise of the Silver Surfer	The Silver Surfer	Talaði inn á
2007	The Death and Life of Bobby Z	Tad Gruzsa
2008	21	Cole Williams
2008	Tortured	Archie Green
2008	Days of Wrath	ónefnt hlutverk
2009	Black Water Transit	Jack
2009	Armored	Baines
2009	CSI: Crime Scene Investigation – Deadly Intent	Raymond „Ray“ Langston	Tölvuleikur í eftirvinnslu
2009	CR: Enter the Matrix	Morpheus	Tölvuleikur
2010	Predators	Noland
2011	Contagion	Dr. Ellis Cheever	Kvikmyndatökur í gangi
2011	4Chosen	Ralph Menar	Í frumvinnslu
Sjónvarp
Ár	Titill	Hlutverk	Athugasemd
1981	Trapper John, M.D.	Hobie	Þáttur: Finders Keepers sem Larry Fishburne
1982	MASH	Undirliðsþjálfinn Dorsey	Þáttur: The Tooth Shall Set You Free sem Larry Fishburne
1982	Strike Force	F.T.	Þáttur: Humiliation sem Larry Fishburne
1986	Hill Street Blues	Maurice Haynes	Þáttur: Look Homeward, Ninja
1986	Miami Vice	Fangavörðurinn Keller	Þáttur: Walk-Alone
1986-1987	Pee-wee's Playhouse	Cowboy Curtis	3 þættir
1987	Spenser: For Hire	David Mukende	Þáttur: Personal Demons
1989	The Equalizer	Casey Taylor	Þáttur: Race Traitors
1991	The American Experience	Martin Delany	Þáttur: The Massachusetts 54th Colored Infantry
1993	Tribeca	Martin	Þáttur: The Box
2008- til dags	CSI: Crime Scene Investigation	Dr. Raymond Langston	62 þættir
2009	CSI: Miami	Dr. Raymond Langston	Þáttur: Bone Voyage
2009	CSI: NY	Dr. Raymond Langston	Þáttur: Hammer Down

Framleiðandi

• TriBeCa (1993)
• Hoodlum (1997)
• Once in the Life (2000)
• Akeelah and the Bee (2006)

Handritshöfundur

• Once in the Life (2000)

Leikstjóri

• Once in the Life (2000)

Verðlaun og tilnefningar

Óskarsverðlaunin

• 1994: Tilnefndur sem besti leikari fyrir What's Love Got to Do with It

Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films

• 2000: Tilnefndur sem besti aukaleikari fyrir The Matrix

Acapulco Black-kvikmyndahátíðin

• 1998: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Hoodlum

BET-verðlaunin

• 2004: Tilnefndur sem besti leikari

Black Movie-verðlaunin

• 2006: Verðlaun sem besta kvikmyndin fyrir Akeelah and the Bee
• 2006: Verðlaun sem besti aukaleikari fyrir Akeelah and the Bee

Black Reel-verðlaunin

• 2011: Tilnefndur sem besti aukaleikari fyrir Predators
• 2007: Tilnefndur fyrir bestu kvikmyndina fyrir Akeelah and the Bee
• 2007: Tilnefndur sem besti aukaleikari fyrir Akeelah and the Bee
• 2000: Tilnefndur sem besti leikari fyrir The Matrix

Blockbuster Entertainment-verðlaunin

• 2000: Verðlaun sem besti aukaleikari fyrir The Matrix

Boston Society of Film Critics-verðlaunin

• 2003: Verðlaun sem besti leikhópur fyrir Mystic River

CableACE-verðlaunin

• 1997: Verðlaun sem besta kvikmyndin fyrir Miss Ever´s Boys

Chicago International-verðlaunin

• 2000: Career Achievement-verðlaunin

Emmy-verðlaunin

• 1997: Verðlaun sem besti leikari í sjónvarpsmynd fyrir Miss Ever's Boys
• 1997: Tilnefndur sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Miss Ever's Boys
• 1996: Tilnefndur sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir The Tuskegee Airmen
• 1993: Verðlaun sem besti gestaleikari í dramaseríu fyrir Tribeca

Golden Globe-verðlaunin

• 1996: Tilnefndur sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Tuskegee Airmen

Hollywood-kvikmyndahátíðin

• 2006: Verðlaun sem besti leikhópur fyrir Bobby

Image-verðlaunin

• 2011: Tilnefndur sem besti leikari í dramaseríu fyrir CSI: Crime Scene Investigation
• 2010: Tilnefndur sem besti leikari í dramaseríu fyrir CSI: Crime Scene Investigation
• 2009: Tilnefndur sem besti aukaleikari í dramaseríu fyrir CSI: Crime Scene Investigation
• 2007: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Akeeleh and the Bee
• 2006: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Assault on Precinct 13
• 2004: Tilnefndur sem besti leikari fyrir The Matrix: Revolution
• 2000: Tilnefndur sem besti leikari fyrir The Matrix
• 1999: Verðlaun sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Always Outnumbered
• 1998: Verðlaun sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Miss Ever's Boys
• 1998: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Hoodlum
• 1996: Verðlaun sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Tuskegee Airmen
• 1996: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Othello

Independent Spirit-verðlaunin

• 1993: Tilnefndur sem besti leikari fyrir Cover Lead

MTV Movie-verðlaunin

• 2000: Verðlaun fyrir bestu slagsmálin með Keanu Reeves fyrir The Matrix
• 2000: Tilnefndur sem besta par í kvikmynd fyrir The Matrix

PGA-verðlaunin

• 1998: Television Producer of the Year award in Longform fyrir Miss Ever's Boys

Phoenix-kvikmyndahátíðin

• 2006: Copper Wing Tribute-verðlaunin

Satellite-verðlaunin

• 1999: Tilnefndur sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Always Outnumbered

Screen Actors Guild-verðlaunin

• 2007: Tilnefndur sem besti leikhópur fyrir Bobby
• 2004: Tilnefndur sem besti leikhópur fyrir Mystic River
• 1996: Tilnefndur sem besti leikari í míniseríu eða sjónvarpsmynd fyrir Tuskegee Airmen

ShoWest Convention USA

• 2008: Verðlaun sem besti leikhópur fyrir 21
• 2006: Distinguished Decade of Achievement in Film

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Laurence Fishburne“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 14. október 2009.

Tenglar

• The Official Website of Actor Laurence Fishburne
• Laurence Fishburne á Internet Movie Database