Hnefaleikar

Hnefaleikar eða box er íþrótt þar sem tveir einstaklingar berjast með hnefunum og reyna að slá hvor annan niður. Í ólympískum hnefaleikum er þó eingöngu farið eftir tæknilegri stigagjöf, og gengur ekki út á að fella andstæðinginn.

Hnefaleikar fara fram á velli (upphækkuðum palli) sem er girtur af með köðlum. Keppt er í þremur lotum í áhugamannaboxi en allt upp í 15 í atvinnumannaboxi. Í hnefaleikum er hægt að sigra með rothöggi (þ.e.a.s. leikmaður sleginn niður og stendur ekki upp eftir 10 sekúndur), tæknilegu rothöggi (leikmaður getur ekki haldið áfram vegna meiðsla eða þreytu) eða stigum sem dómarar reikna út.

Hnefaleikaviðureign er oft kölluð bardagi.

Mesta aðsókn á box bardaga er 136 þúsund áhorfendur.

Hnefaleikar á Íslandi

Árið 1916 kom til Íslands danskur maður, Wilhelm Jackobson hraðritari. Hann kunni hnefaleika og tók að veita mönnum tilsögn í hnefaleikum í leikfimisal Landakotsspítala. Sú kennsla stóð aðeins yfir í einn vetur, en nokkrir nemendur hans héldu áfram æfingum næsta ár undir stjórn Eiríks Bechs. Þetta var fyrsti vísir hnefaleika á Íslandi.

Íþróttafélagið Ármann var stórveldi á sviði hnefaleika á meðan þeir voru stundaðir hér á fyrri hluta 20. aldar. Iðkun hnefaleika hjá félaginu hófst árið 1926. Það ár fluttist hingað til lands Færeyingurinn Peter Wigelund og settist hér að. Hann lærði ungur skipasmíðar í Danmörku en æfði þá jafnframt hnefaleika og náði svo langt að komast í danska landsliðið. Wigelund gerðist þjálfari hjá Ármanni og hélt hnefaleikasýningu í Iðnó árið 1926, þar sem fram komu auk hans Sveinn G. Sveinsson, Ólafur Pálsson og Lárus Jónsson. Fyrsta opinbera hnefaleikamótið var svo haldið hér á landi þann 22. apríl 1928 í Gamla bíó , og var það haldið á vegum Ármanns. Hringdómari var sjálfur Jóhannes á Borg, en utanhringsdómari Eiríkur Bech og Reidar Sörensen. Keppt var í fluguvigt, fjaðurvigt, veltivigt og millivigt (en þá nefndust þyngdarflokkarnir: Hvatþyngd (107-115 pund), veltiþyngd (115-122 pund), meðalþyngd (122-133 pund) og garpsþyngd (133-145 pund)).

Árið 1933 tók Íþróttasamband Íslands hnefaleika á stefnuskrá sína og voru þá hnefaleikareglurnar þýddar, staðfærðar og gefnar út. Fyrsta Íslandsmeistaramótið var haldið í júní 1936 á upphækkuðum palli á Melavelli við afar frumstæð skilyrði. Frægt hnefaleikamót fór fram við Hálogaland 1. júní 1945 . Þá áttust við Hrafn Jónsson, Ármanni og Thors R. Thors, ÍR og kepptu í þungavigt. Bardaginn stóð aðeins í eina mínútu og sextán sekúndur. Á þeim tíma sló Hrafn andstæðing sinn fjórum sinnum í gólfið.

Hnefaleikar voru bannaðir á Íslandi árið 1956. Um bannið var mikið deilt á sínum tíma.

Hnefaleikafélög á Íslandi

Hnefaleikafélag Reykjaness var stofnað árið 2001. Hnefaleikafélagið ÆSIR var stofnað árið 2007 og er með aðstöðu sína í Hnefaleikastöðinni að Viðarhöfða 2, 110 Reykjavík.

Orðalisti

• 
  Stunga
• 
  Yfirhandarhögg
• 
  Krókur
• 
  Upphandarhögg

Tenglar

• Hnefaleikafélagið ÆSIR
• Hnefaleikafélag Reykjavíkur

  Þessi íþróttagrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.