„Rafmótstaða“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 9. apríl 2014 kl. 23:00

Rafmótstaða (enska electrical resistance), oftast kölluð (raf)viðnám, er tregða rafleiðara við að flytja rafstraum, mæld í SI grunneiningunni ohm, og veldur spennufalli í rafrás. Er yfirleitt fasti í rafrásum, en er þó háð hita leiðarans. Orðið viðnám (enska resistor) er líka notað um íhluti, sem valda rafmótstöðu í rafrás. Rafleiðni er umhverfa viðnáms og lýsir eiginleika hlutar við að flytja rafstraum.

Skilgreining

Ef rafleiðari ber einsleitan jafnstraum má reikna rafmótstöðu með eftirfarandi jöfnu:

R={l\cdot \rho  \over A}\,

þar sem

l er lengd leiðara,

A er þverskurðarflatarmál hans og

ρ eðlisviðnám.

Rafmótstaða í riðstraumsrás kallast samviðnám og er summa raun- og launviðnáms rásarinnar. Í jafnstraumsrás er launviðnám núll, þ.a. rafviðnám er eingöngu raunviðnám.

Ohmslögmál gefur samband rafspennu, V, rafstraums I og rafmótstöðu R í rafrás með jöfnunni V = IR. Ofurleiðari hefur enga rafmótstöðu.

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
-'''Rafmótstaða''' ([[enska]] ''electrical resistance''), oftast kölluð '''(raf)viðnám''', er tregða [[rafleiðari|rafleiðara]] við að flytja [[rafstraumur|rafstraum]], mæld í [[SI grunneining]]unni [[ohm]], og veldur [[rafspenna|spennufalli]] í [[rafrás]]. Þ.e. [[lögmál]]ið; en getur líka átt við [[Rafeindaíhlutur|íhlutinn]] '''viðnám''' (enska ''resistor'') sem fylgir því lögmáli. Er yfirleitt [[fasti]] í rafrásum, en er þó háð [[hiti|hita]] leiðarans. Orðið ''viðnám'' er líka notað um [[íhlutur|íhluti]], sem valda rafmótstöðu í rafrás. [[Rafleiðni]] er [[umhverfa]] viðnáms og lýsir eiginleika hlutar við að flytja rafstraum.
+'''Rafmótstaða''' ([[enska]] ''electrical resistance''), oftast kölluð '''(raf)viðnám''', er tregða [[rafleiðari|rafleiðara]] við að flytja [[rafstraumur|rafstraum]], mæld í [[SI grunneining]]unni [[ohm]], og veldur [[rafspenna|spennufalli]] í [[rafrás]]. Er yfirleitt [[fasti]] í rafrásum, en er þó háð [[hiti|hita]] leiðarans. Orðið ''viðnám'' (enska ''resistor'') er líka notað um [[Rafeindaíhlutur|íhluti]], sem valda rafmótstöðu í rafrás. [[Rafleiðni]] er [[umhverfa]] viðnáms og lýsir eiginleika hlutar við að flytja rafstraum.
 == Skilgreining ==
@@ Lína 11: / Lína 11: @@
 :''ρ'' [[eðlisviðnám]].
-Rafmótstaða í [[riðstraumur|riðstraumsrás]] kallast [[samviðnám]] og er [[summa]] [[raunviðnám|raun-]] og [[launviðnám]]s rásarinnar. Í jafnstraumsrás er launviðnám [[núll]], þ.a. rafviðnám er eingönu raunviðnám.
+Rafmótstaða í [[riðstraumur|riðstraumsrás]] kallast [[samviðnám]] og er [[summa]] [[raunviðnám|raun-]] og [[launviðnám]]s rásarinnar. Í jafnstraumsrás er launviðnám [[núll]], þ.a. rafviðnám er eingöngu raunviðnám.
 [[Ohmslögmál]] gefur samband [[rafspenna|rafspennu]], ''V'', rafstraums ''I'' og rafmótstöðu ''R'' í [[rafrás]] með jöfnunni ''V'' = ''IR''. [[Ofurleiðari]] hefur enga rafmótstöðu.