Íslam í Evrópu

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Íslam í Evrópu[1]
  1–2% (Andorra, Króatía)
  20–30% (Kýpur)
  30–40% (Makedónía)
  80–90% (Albanía)
  90–95% (Kosóvó)
  95–100% (Tyrkland, Aserbaísjan)

Múslimar í Evrópu eru afar fjölbreyttir með fjölbreytta sögu og uppruna. Svæði í Evrópu þar sem múslimar eru í meirihluta er á Balkanskaga (Albanía, Bosnía og Hersegóvína, Kosovo), auk nokkurra rússneskra lýðvelda í Norður-Kákasus og Idel-Ural svæðinu. Þessi samfélög samanstanda að mestu af frumbyggjum Evrópubúa af múslimskri trú, en trúarhefð þeirra nær nokkur hundruð ár aftur í tímann til miðalda. Yfirmeginlandslöndin Tyrkland, Aserbaísjan og Kasakstan eru líka lönd þar sem múslimar meirihluta.

Núverandi lýðfræði[breyta | breyta frumkóða]

Nákvæmur fjöldi múslima í Evrópu er ekki þekktur en samkvæmt áætlunum Pew Forum var heildarfjöldi múslima í Evrópu, að Tyrklandi undanskildu, árið 2010 um 44 milljónir (6% af heildaríbúafjölda), þar af 19 milljónir (3,8% íbúa) í Evrópusambandinu. Rannsókn frá Pew Research Center árið 2010 greindi frá því að 2,7% múslima í heiminum búi í Evrópu.[2]

Tyrkir mynda stærsta þjóðernishópinn í evrópskum hluta Tyrklands (sem og lýðveldinu Tyrklandi í heild) og Norður-Kýpur. Þeir mynda einnig aldagamla minnihlutahópa í öðrum þjóðríkjum eftir ottómönsku á Balkanskaga (þ.e. Balkan-Tyrkja) þar sem þeir mynda stærsta þjóðernis minnihlutahóp Búlgaríu og næststærsta minnihlutahóp Norður-Makedóníu. Á sama tíma, í útlöndum, mynda Tyrkir stærsta þjóðernis minnihlutahóp í Austurríki, Danmörku, Þýskalandi og Hollandi.[3] Árið 1997 bjuggu um það bil 10 milljónir Tyrkja í Vestur-Evrópu og á Balkanskaga (þ.e. að Norður-Kýpur og Tyrklandi undanskildum).[4] Árið 2010 bjuggu allt að 15 milljónir Tyrkja í Evrópusambandinu (þ.e. að undanskildum Tyrklandi og nokkrum Balkan- og Austur-Evrópulöndum sem ekki eru í ESB).[5] Samkvæmt félagsfræðingnum Araks Pashayan bjuggu 10 milljónir "Evró-Tyrkja" einir í Þýskalandi, Frakklandi, Hollandi og Belgíu árið 2012.[6] Að auki hafa töluverð tyrknesk samfélög verið mynduð í Bretlandi, Austurríki, Svíþjóð, Sviss, Danmörku, Ítalíu, Liechtenstein, Finnlandi og Spáni. Á sama tíma búa yfir ein milljón Tyrkja enn á Balkanskaga (sérstaklega í Búlgaríu, Grikklandi, Kosovo, Norður-Makedóníu og Dobruja),[7] og um það bil 400.000 Meskhetian Tyrkir í Austur-Evrópu svæðum í Post-Sovét ríkjunum (þ.e. Aserbaísjan, Georgía, Kasakstan, Rússland og Úkraína).[8]

Áætlanir um hlutfall múslima í Rússlandi (stærsti hópur múslima í Evrópu) eru mismunandi frá 5[9] til 11,7%, eftir heimildum. Það fer líka eftir því hvort aðeins athugulir múslimar eða allt fólk af múslimskum uppruna eru taldir.[10] Í borginni Moskvu búa um 1,5 milljónir múslima.[11][12][13]

58,8% íbúa Albaníu aðhyllast íslam, sem gerir það að stærstu trúarbrögðum landsins. Meirihluti albanska múslima eru veraldlegir súnnítar með umtalsverðan Bektashi Shiʿa minnihluta.[14] Hlutfall múslima er 93,5% í Kosovo, 39,3% í Norður-Makedóníu (samkvæmt manntalinu 2002 voru 46,5% barna á aldrinum 0–4 ára múslimar í Makedóníu) og 50,7 % í Bosníu og Hersegóvínu. Í löndum yfir meginlandslönd eins og Tyrkland og Aserbaísjan eru 99% og 93% íbúa frá viðkomandi löndum upphaflega skráðir af ríkinu sem múslimar. Samkvæmt manntalinu 2011 eru 20% af heildarfjölda íbúa Svartfjallalands múslimar.

Árið 2015 spurði Darren E. Sherkat í Foreign Affairs hvort sumar vaxtarspár múslima séu réttar þar sem þær taka ekki tillit til aukins fjölda trúlausra múslima. Megindlegar rannsóknir skortir, en hann telur að evrópska þróunin endurspegli þá þróun frá Norður-Ameríku: tölfræðileg gögn frá General Social Survey í Bandaríkjunum sýna að 32% þeirra sem aldir eru upp múslimar aðhyllast ekki lengur íslam á fullorðinsaldri og 18% hafa engin trúarleg auðkenni. (sjá einnig: Fyrrum múslimar).

Könnun sem Pew Research Center gerði árið 2016 leiddi í ljós að múslimar eru 4,9% allra íbúa Evrópu. Samkvæmt sömu rannsókn bætir trúskipti ekki marktækt við fjölgun múslima í Evrópu, þar sem um það bil 160.000 fleiri yfirgáfu íslam en umbreyttu í íslam á árunum 2010 til 2016.

Tengt efni[breyta | breyta frumkóða]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Pew Forum, 2011-01 Geymt 23 mars 2012 í Wayback Machine report
  2. The Global Religious Landscape: Muslims, Pew Research Center, 18 December 2012
  3. Al-Shahi, Ahmed; Lawless, Richard (2013), „Introduction“, Middle East and North African Immigrants in Europe: Current Impact; Local and National Responses, Routledge, bls. 13, ISBN 978-1136872808
  4. Bayram, Servet; Seels, Barbara (1997), „The Utilization of Instructional Technology in Turkey“, Educational Technology Research and Development, Springer, 45 (1): 112, doi:10.1007/BF02299617, S2CID 62176630, „There are about 10 million Turks living in the Balkan area of southeastern Europe and in Western Europe at present.“
  5. 52% of Europeans say no to Turkey's EU membership, Aysor, 2010, sótt 7. nóvember 2020, „This is not all of a sudden, says expert at the Center for Ethnic and Political Science Studies, Boris Kharkovsky. "These days, up to 15 million Turks live in the EU countries...“
  6. Pashayan, Araks (2012), „Integration of Muslims in Europe and the Gülen“, Í Weller, Paul; Ihsan, Yilmaz (ritstjórar), European Muslims, Civility and Public Life: Perspectives On and From the Gülen Movement, Continuum International Publishing Group, ISBN 978-1-4411-0207-2, „There are around 10 million Euro-Turks living in the European Union countries of Germany, France, the Netherlands and Belgium.“
  7. Dursun-Özkanca, Oya (2019), Turkey–West Relations: The Politics of Intra-alliance Opposition, Cambridge University Press, bls. 40, ISBN 978-1108488624, „One-fifth of the Turkish population is estimated to have Balkan origins. Additionally, more than one million Turks live in Balkan countries, constituting a bridge between these countries and Turkey.“
  8. Al Jazeera (2014). „Ahıska Türklerinin 70 yıllık sürgünü“. Al Jazeera. Afrit af upprunalegu geymt þann 16. nóvember 2020. Sótt 5. júlí 2016.
  9. by example only 6% of the Russian population is Islamic
  10. „What is the weight of Islam in France ?“. Le Monde.fr. Les décodeurs (Le Monde). 21. janúar 2015.
  11. The rise of Russian Muslims worries Orthodox Church Geymt 11 ágúst 2011 í Wayback Machine, The Times, 5 August 2005
  12. Don Melvin, "Europe works to assimilate Muslims"Geymt 30 október 2005 í Wayback Machine, Atlanta Journal-Constitution, 2004-12-17
  13. Tolerance and fear collide in the Netherlands, UNHCR, Refugees Magazine, Issue 135 (New Europe)
  14. „2011 Albanian census“ (PDF). Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 26. mars 2017. Sótt 25. desember 2022.