Fara í innihald

Íslam í Króatíu

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Rijeka moskan, fullgerð árið 2013

Króatía er að mestu kristið land, þar sem íslam er minnihlutatrú. Þar á eftir koma 1,5% íbúa landsins samkvæmt bandaríska utanríkisráðuneytinu.[1] Íslam var fyrst kynnt til Króatíu af Ottómanaveldi í króatísku-ottómönsku stríðunum sem stóðu frá 15. til 16. öld. Á þessu tímabili voru sumir hlutar króatíska konungsins hernumdir sem leiddi til þess að sumir Króatar snerust til íslams, sumir eftir að hafa verið teknir stríðsfanga, sumir í gegnum devşirme kerfið. Engu að síður börðust Króatar harðlega gegn Tyrkjum á þessum fáu öldum sem leiddi til þess að vestustu landamæri Tyrkjaveldis í Evrópu festust í sessi á króatískri grund. Árið 1519 var Króatía kallað Antemurale Christianitatis af Leó X páfa.

Íslamska samfélag Króatíu (Mešihat Islamske Zajednice u Hrvatskoj) eru helstu samtök múslima í Króatíu sem eru opinberlega viðurkennd af ríkinu. Forseti íslamska samfélagsins er Aziz Effendi Hasanović. Frá og með 2011 búa 62.977 múslimar í Króatíu. Flestir þeirra lýsa því yfir að þeir séu Bosníakar (31.479) á meðan aðrir lýsa sig sem: Albanir (9.594), Rómamenn (5.039), Tyrkir (343), Makedóníumenn (217), Svartfellingar (159), Ahmadies (16) og aðrir (2.420).[2]

Fyrsta nútíma moskan í Króatíu var byggð í Gunja árið 1969. Í dag eru 4 moskur og 2 íslamskar miðstöðvar í Króatíu (í Zagreb og Rijeka). Sögulega séð, á tímum tyrknesku stjórnarinnar, var mun meiri fjöldi moskur í Króatíu. Á einum tímapunkti voru þeir 250 talsins, en frá og með 2014 stóðu aðeins 3 mannvirki eftir.[3] Stærsta og dæmigerðasta þeirra, Ibrahim Pasha moskan, er staðsett í bænum Đakovo í austurhluta Króatíu en er í dag notuð sem rómversk-kaþólska kirkja allra heilagra. Önnur moska í austurhluta Króatíu, sem í dag er ekki til, var staðsett í Osijek. Það var Kasım Pasha moskan sem var reist eftir 1526 á stað nútíma kirkju heilags Mikaels. Flest Ottoman mannvirki á svæðinu voru kerfisbundið eyðilögð eftir Karlowitz sáttmálann.

Hæsta hlutfall múslima býr í sveitarfélaginu Gunja (34,7 % íbúa), þar á eftir koma Cetingrad (20,62 %), Raša (17,88 %), Vojnić (15,58 %), Vodnjan (14,02 %), Labin (10,68 %), Kršan (7,96 %), Sveta Nedelja (7,47 %), Drenovci (7,27 %) og Čavle (6,72 %). Frá og með 2011 eru alls 56 sveitarfélög í Króatíu þar sem engir múslimar búa, stærsti þeirra er Bednja með 3.992 íbúa.[4]

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. „Share of Croats in Croatia increases as census results published“. 22. september 2022. Sótt 25. september 2022.
  2. „Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske“. Dzs.hr. Afrit af upprunalegu geymt þann 20. desember 2012. Sótt 27. ágúst 2015.
  3. „Stare džamije u Hrvatskoj: Nekad ih je bilo 250, do danas sačuvane samo tri“. Radio Sarajevo. 4. janúar 2014. Sótt 9. apríl 2020.
  4. „DRŽAVNI ZAVOD ZA STATISTIKU - REPUBLIKA HRVATSKA“. www.dzs.hr. Sótt 25. febrúar 2021.