Pólýfónkórinn og Sinfóníuhljómsveit Íslands – Messías, tónleikar 1986 (CD)

Pólýfónkórinn og Sinfóníuhljómsveit Íslands – Messías, tónleikar 1986 (CD)
POL.008-9
Flytjandi	Pólýfónkórinn, Sinfóníuhljómsveit Íslands, Maureen Brathwaite, Anna M. Kaldalóns, Sigríður Ella Magnúsdóttir, Jón Þorsteinsson, Ian Partridge, Peter Coleman-Wright, stjórnandi Ingólfur Guðbrandsson
Gefin út	Október 1987
Stefna	Klassík
Útgefandi	Pólýfónkórinn - Pólýfónfélagið

Pólýfónkórinn og Sinfóníuhljómsveit Íslands – Messías, tónleikar 1986 (CD) er tvöfaldur geisladiskur gefinn út af Pólýfónkórnum árið 1987. Um er að ræða upptöku af heildarflutningi Messíasar eftir Händel í Hallgrímskirkju 11. og 13. desember 1986. Flytjendur eru Pólýfónkórinn, Sinfóníuhljómsveit Íslands og einsöngvararnir Maureen Brathwaite, Anna M. Kaldalóns, Sigríður Ella Magnúsdóttir, Jón Þorsteinsson, Ian Partridge og Peter Coleman-Wright. Stjórnandi er Ingólfur Guðbrandsson. Stafræn upptaka: Ríkisútvarpið. Hljóðmaður: Hreinn Valdimarsson. Tónmeistari: Bjarni Rúnar Bjarnason.

Kórfélagar Pólýfónkórsins í flutningi Messíasar voru 86 talsins og Sinfóníuhljómsveit Íslands var skipuð 36 hljóðfæraleikurum. Þetta voru fyrstu tónleikar kórsins í Hallgrímskirkju sem var vígð í október sama ár.

Um verkið

Óratórían Messías var samin árið 1741 af Georg Friedrich Händel (1685-1759). Textinn er tekinn saman af Charles Jennens úr trúarlegum texta Biblíunnar. Í fylgiriti með útgáfunni skrifar Ingólfur Guðbrandsson; „Messías er klassískt verk í besta skilningi orðsins og er oftar flutt en nokkurt annað kórverk, þar sem sönglist er í hávegum höfð. Ekkert tónverk liðinna alda hefur náð öðrum eins vinsældum almennings. Vart finnst sú borg í Bretlandi, að Messías sé ekki fluttur um hver jól, en sá siður er nú útbreiddur um heim allan.

Frá flutningi Pólýfónkórsins og Sinfóníuhljómsveitarinnar á Messíasi í Hallgrímskirkju í desember 1986.

Snillingurinn Georg Friedrich Händel fæddist í Þýskalandi sama árið og J.S. Bach, 1685, en hafði dvalist 4 ár á Ítalíu og drukkið í sig áhrif ítalskra lista, áður en hann kom til London árið 1710 og settist þar að tveim árum síðar. Händel samdi Messías á tímabili veraldlegs mótlætis og tók verkið hann aðeins 24 daga.

Það var sem hann lifði í öðrum heimi, hann gleymdi að sofa eða matast. Þegar hann hafði lokið 2. þætti með Hallelúja-kórnum, kom þjónn hans að honum, meðan tárin streymdu niður kinnar hans, og hann sagði: „Mér fannst ég sjá himnaríki og Guð sjálfan birtast mér”. Händel fékk boð um að koma til Dublin til hljómleikahalds og þar var Messías frumfluttur í apríl árið 1742. Áheyrendur voru gagnteknir af hrifningu. Og ummæli dagblaðanna voru á sömu lund: „Mestu kunnáttumenn telja það vera fegurstu tónsmíð, sem um getur”. „Orð skortir til að lýsa þeim fögnuði, sem verkið vakti meðal hugfanginna áheyrenda. Upphafnir hljómar, sern ýmist voru mildir eða magnaðir, tengdir háleitum, hjartnæmum orðum, gagntóku eyru og hjörtu áheyrenda”.

Sú hrifningaralda, sem Messías vakti strax í upphafi, hefur síðan borist um allan hinn siðmenntaða heim. Verkið, sem er í þremur þáttum eins og óperur þess tíma, er einstætt meðal oratoría Händels, þar eð það fjallar ekki um sögulega atburði og í því er engin atburðarás eins og í passíum Bachs. Það er eins konar hugleiðing um Frelsarann, spádómana um komu hans, fæðinguna, þjáningu hans og dauða fyrir syndir mannkynsins, upprisu hans og endurlausn mannsins fyrir trúna á hann. Sterkra dramatískra áhrifa gætir samt sem áður í verkinu, eins og vænta má, þar eð verk Händels eru flest mótuð af dramatískri tjáningu.”

Messías - kaflaheiti

Á diski 1 eru kaflar 1-25 og á diski 2 kaflar 26-53:

1. Sinfony (overture)
2. Comfort ye my people (tenór)
3. Ev'ry valley shall be exalted (tenór)
4. And the glory of the Lord (kór)
5. Thus saith the Lord of hosts (bassi)
6. But who may abide the day of His coming (alt)
7. And he shall purify the sons of Levi (kór)
8. Behold, a virgin shall conceive (alt)
9. O thou that tellest good tidings to Zion (alt og kór) - Tóndæmi - brot^ⓘ
10. For behold, darkness shall cover the earth (bassi)
11. The people that walked in darkness have seen a great light (bassi)
12. For unto us a child is born (kór)
13. Pifa ("pastoral symphony")
14. a. There were shepherds abiding in the fields (sópran) og b. And lo, the angel of the Lord (sópran)
15. And the angel said unto them (sópran)
16. And suddenly there was with the angel (sópran)
17. Glory to God in the highest (kór)
18. Rejoice greatly, O daughter of Zion (sópran)
19. Then shall the eyes of the blind be opened (sópran)
20. He shall feed his flock like a shepherd (alt and sópran)
21. His yoke is easy (kór)
22. Behold the Lamb of God (kór)
23. He was despised and rejected of men (alt)
24. Surely he has borne our griefs and carried our sorrows (kór) - Tóndæmi - brot^ⓘ
25. And with his stripes we are healed (kór)
26. All we like sheep have gone astray (kór)
27. All they that see him laugh him to scorn (tenór)
28. He trusted in God that he would deliver him (kór)
29. Thy rebuke hath broken his heart
30. Behold and see if there be any sorrow
31. He was cut off
32. But thou didst not leave his soul in hell
33. Lift up your heads, O ye gates (kór)
34. Unto which of the angels (tenór)
35. Let all the angels of God worship Him (kór)
36. Thou art gone up on high (sópran)
37. The Lord gave the word (kór)
38. How beautiful are the feet (sópran)
39. Their sound is gone out (kór)
40. Why do the nations so furiously rage together (bassi)
41. Let us break their bonds asunder (kór)
42. He that dwelleth in heaven (tenór)
43. Thou shalt break them with a rod of iron (tenór)
44. Hallelujah (kór) - Tóndæmi - brot^ⓘ
45. I know that my Redeemer liveth (sópran)
46. Since by man came death (kór)
47. Behold, I tell you a mystery (bassi)
48. The trumpet shall sound (bassi)
49. Then shall be brought to pass (alt)
50. O death, where is thy sting (alt og tenór)
51. But thanks be to God (kór)
52. If God be for us, who can be against us (sópran)
53. a. Worthy is the Lamb (kór) og b. Amen (kór)