Nafnháttur

Nafnháttur (skammstafað sem nh.) er einn fallhátta sagna. Nafnháttur er nafn sagnarinnar svipað og nefnifall nafnorðs, og þekkist oft á nafnháttarmerkinu að sem undanfara. Nafnháttur er algengastur í nútíð.

Nafnháttur er oftast sú fyrsta kennimynd sagnar sem gefin er upp í orðabókum.

Nafnháttur í íslensku

Endingar

Aðalgrein: Ending íslenskra sagnorða

Sagnir í nafnhætti enda oftast á -a:

• að lesa
• að skrifa
• að skoða
• að elska
• að hoppa

• að vona

en í nokkrum sögnum hefur -a fallið á brott eftir -á:

• að spá
• að sjá
• að fá

Einnig eru til miðmyndarsagnir sem enda á -st:

• að elskast
• að stelast
• að lengjast

Aðeins tvær sagnir enda á -u og eru þær báðar núþálegar (nafnháttarmerkið ‚að‘ er ekki notað með þeim):

• munu
• skulu

og aðeins ein endar á -o:

• að þvo

Dæmi

• Að ganga. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
• Að hoppa. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
• Að vera. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
• Að fara. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
• Að geta. (nafnháttarmerki + nafnháttur)

Tenglar

• „Hvort er réttara að segja "kauptu" eða "keyptu"“. Vísindavefurinn.
• „Hvernig finn ég stofn sagnorða?“. Vísindavefurinn.
• „Hvers vegna er ekki hægt að beygja sögnina 'að vinna' í boðhætti?“. Vísindavefurinn.
• „Hvenær var bókstafurinn 'é' tekinn upp í íslensku í stað 'je' og af hverju er 'je' enn notað í ýmsum orðum?“. Vísindavefurinn.
• „Er alltaf rétt að nota "mundi" og "myndi" á sama hátt?“. Vísindavefurinn.

  Þessi málfræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.