Nafnháttarmerki

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
(Endurbeint frá Nafnháttarmerkið)

Nafnháttarmerkið (skammstafað sem nhm.) er einfaldasti orðflokkurinn,[1] en eina orðið í honum er óbeygjanlega smáorðið[2][3] á undan sögn í nafnhætti (til dæmis „ tala“, „ lesa“) en þaðan kemur einmitt nafn orðflokksins. Nafnháttarmerki eru hvorki notuð á eftir núþálegu sögnunum „munu“, „skulu“, „mega“ og „vilja“[4] (til dæmis ég skal koma) né í samhliða upptalningu í síðari lið eða liðum[4] (hann kann hvorki lesa né skrifa, hún var góð reikna og skrifa). Sagnir eru oft í nafnhætti þó að nafnháttarmerkið sé ekki til staðar.[3]

Orðið „að“ er ekki alltaf nafnháttarmerki-[5][6] en það getur til dæmis verið atviksorð, forsetning og samtenging. Sjá greinina um orðið „að“.

Dæmi[breyta | breyta frumkóða]

  • Mig langar koma.
  • Ég kann ekki tala latínu.
  • Hann hefði langað fara, ef það væri ekki þegar búið loka búðinni.

Heimild[breyta | breyta frumkóða]

  • Björn Guðfinnson (án árs). Íslensk málfræði. Námsgagnastofnun.

Neðanmálsgreinar[breyta | breyta frumkóða]

  1. http://nemendur.khi.is/jonsjoha/nhm.htm Geymt 15 febrúar 2005 í Wayback Machine „Nafnháttarmerki er einfaldasti orðflokkurinn.“
  2. [www.nams.is/midbjorg/malvisi/gott_malvisi.ppt 1 Gott að vita ...um málvísi og málnotkun, Nafnháttarmerki og upphrópun] eftir Svanhildi Kr. Sverrisdóttur
  3. 3,0 3,1 Óbeygð orð á Ismal[óvirkur tengill] Nafnháttarmerki
  4. 4,0 4,1 orðið „að“ á www.snöru.is
  5. Smáorð- Nafnháttarmerki (neðst) á vef www.heidarskola.is
  6. Smáorð[óvirkur tengill]- Nafnháttarmerki (neðst) á vef www.foldaskola.is

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

Wikibækur eru með efni sem tengist
Wikiorðabókin er með skilgreiningu á orðinu