Charles Sanders Peirce
| Vestræn heimspeki Heimspeki 19. aldar, Heimspeki 20. aldar | |
|---|---|
 | |
| Nafn: | Charles Sanders Peirce |
| Fæddur: | 10. september 1839 |
| Látinn: | 19. apríl 1914 (74 ára) |
| Skóli/hefð: | Gagnhyggja |
| Helstu viðfangsefni: | rökfræði, vísindaheimspeki, þekkingarfræði, frumspeki, táknfræði, stærðfræði, vísindaleg aðferðafræði |
| Markverðar hugmyndir: | gagnhyggja |
| Hafði áhrif á: | William James, John Dewey |
Charles Sanders Peirce (10. september 1839 í Cambridge í Massachusetts – 19. apríl 1914) var bandarískur heimspekingur, eðlisfræðingur og fjölfræðingur. Peirce var menntaður efnafræðingur og vann að vísindum í rúm 30 ár en er einkum minnst fyrir framlag sitt til rökfræði, stærðfræði, heimspeki og táknfræði.
Peirce hlaut ekki mikla athygli á sínum tíma og allt fram yfir miðja 20. öld. Mikið af skrifum hans er enn óútgefið. Hann skrifaði mest á ensku en birti einnig nokkrar greinar á frönsku. Hann var frumkvöðull í stærðfræði og vísindalegri aðferðafræði og vísindaheimspeki, þekkingarfræði og frumspeki en áleit sig öðru fremur vera rökfræðing. Í huga hans náði rökfræðin einnig yfir þekkingarfræði og vísindaheimspeki en Peirce áleit rökfræðina tilheyra táknfræði. Strax árið 1886 sá hann fyrir að rafrásir sem straumur færi um eða væri tekinn af gæti framkvæmt rökaðgerðir, hugmynd sem varð að veruleika þegar fyrstu tölvur litu dagsins ljós.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Charles Sanders Peirce“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Peirce's Logic“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „Charles Sanders Peirce (1839-1914)“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „C.S. Peirce's Architectonic Philosophy“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „C.S. Peirce's Pragmatism“
