Grænlilja

Grænlilja
	; Blóm grænlilju snúa í aðra áttina.
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Jurtaríki (Plantae);
Fylking:	Dulfrævingar (Magnoliophyta);
Flokkur:	Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida);
Ættbálkur:	Lyngbálkur (Ericales);
Ætt:	Lyngætt (Ericaceae);
Ættkvísl:	Orthilia;
Tegund:	Grænlilja (O. secunda);
Tvínefni
	Orthilia secunda;

Grænlilja (fræðiheiti: Orthilia secunda) er tegund blómplantna af lyngætt. Grænlilja er eina tegund ættkvíslarinnar Orthilia en var áður hluti af ættkvíslinni Pyrola. Grænlilja vex víða um Norðurslóðir, meðal annars á Íslandi.

Útlit og einkenni

Grænlilja hefur 1-3 cm löng og 1-2 cm breið egglaga eða oddbaugótt græn blöð og smærri 3-5 mm oddmjó blöð inn á milli laufblaðanna. Blómin eru með stuttan blómstilk og eru borin mörg saman í 2-3 cm löngum klösum þar sem þau snúa í sömu átt á axinu. Krónublöðin eru grænhvít eða gulgræn, um 5 mm löng en bikarblöðin eru mun minni, 1-1,5 mm og tennt. Blómin hafa eina frævu og tíu fræfla.^[1] Hún sækir hluta af næringu sinni í sveppasamlífi trjáa.^[2]

Grænlilja líkist helst klukkublómi (Pyrola minor) en hefur grænni blóm á einhliða blómaxi.^[1]

Útbreiðsla og búsvæði

Grænlilja vex víða um barrskógarbeltið.^{[heimild vantar]} Á Íslandi vex hún helst í skóglendi og í lyngbrekkum. Hún er algengari á norðurlandi, sérstaklega við Jökulsárgljúfur sem nú eru hluti af Vatnajökulsþjóðgarði.^[1]

Á Íslandi vex grænlilja á láglendi upp í um 400 metra hæð.^[1]

Samlífi

Grænlilja á Íslandi er þekktur hýsill fyrir klukkublómsryðsvepp.^[3]

Tilvísanir

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Flóra Íslands (án árs). Grænlilja - Orthilia secunda. Sótt þann 20. október 2020.
↑ „John Whitfield, "Underground networking", Nature, Vol. 449, 13 September 2007“ (PDF). Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 2 janúar 2018. Sótt 16 apríl 2023.
↑ Helgi Hallgrímsson & Guðríður Gyða Eyjólfsdóttir (2004). Íslenskt sveppatal I - smásveppir. Geymt 17 október 2020 í Wayback Machine Fjölrit Náttúrufræðistofnunar. Náttúrufræðistofnun Íslands. ISSN 1027-832X

Þessi grasafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

[FlóraÍslands-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Flóra Íslands (án árs). Grænlilja - Orthilia secunda. Sótt þann 20. október 2020.

[2] „John Whitfield, "Underground networking", Nature, Vol. 449, 13 September 2007“ (PDF). Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 2 janúar 2018. Sótt 16 apríl 2023.

[3] Helgi Hallgrímsson & Guðríður Gyða Eyjólfsdóttir (2004). Íslenskt sveppatal I - smásveppir. Geymt 17 október 2020 í Wayback Machine Fjölrit Náttúrufræðistofnunar. Náttúrufræðistofnun Íslands. ISSN 1027-832X

[1]

[2]

[3]