Lungnakrabbamein

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Röntgenmynd með krabbameinsæxli í vinstra lunga.

Lungnakrabbamein er sjúkdómur þar sem frumur skipta sér óstjórnandi í lungnavef.

Orsakir lungnakrabbameins[breyta | breyta frumkóða]

Talið er að 90% tilvika lungnakrabbameins megi rekja til reykinga. Einnig geta eiturefni í umhverfi svo sem asbest og radon aukið áhættu á að fá slíkt krabbamein. Einstaklingar virðast misnæmir fyrir krabbameinsvaldandi áhrifum tóbaksreyks og fá um 16% reykingamanna lungnakrabbamein.

Einkenni lungnakrabbameins[breyta | breyta frumkóða]

Hósti er algengasta fyrsta einkenni lungnakrabbameins en næst koma andnauð, brjóstverkur og blóðhósti. Einnig er þyngdartap, verkir í beinum, klumbun, hiti, slappleiki, holæðarheilkenni, kyngingarörðugleikar og öng- og soghljóð.

Gerðir lungnakrabbameins[breyta | breyta frumkóða]

Fjórar helstu vefjagerðir lungnakrabbameins eru smáfrumukrabbamein, flöguþekjukrabbamein, kirtilmyndandi krabbamein og stórfrumukrabbamein.

Meðferð og lækning[breyta | breyta frumkóða]

Flest lungnakrabbamein greinast seint og þá vegna einkenna frá útbreiddum meinvörpum, t.d. í heila, lifur, beinum eða nýrnahettum. Á þeim tímapunkti er tilgangur meðferðar ekki að lækna sjúkdóminn heldur að lengja líf og halda niðri einkennum hans. Árangur af slíkri meðferð, þ.e. þegar meinvörp hafa myndast er takmarkaður; helmingur sjúklinga lifir skemur er 8 mánuði og fimm ára lífslíkur eru um 5%

Útbreiðsla lungnakrabbameins á Íslandi[breyta | breyta frumkóða]

Lungnakrabbamein er annað algengasta krabbameinið á Íslandi, á eftir blöðruhálskirtilkrabbameini hjá körlum og brjóstakrabbameini hjá konum. Lungnakrabbamein er það krabbamein sem dregur flesta til dauða. Á árinu 2006 létust 123 einstaklingar úr lungnakrabbameini en það er fleiri en samanlagður fjöldi þeirra sem létust úr brjóstakrabbameini, blöðruhálskirtilkrabbameini og ristilkrabbameini það ár. Skráningar hófust á Íslandi á tíðni lungnakrabbameins árið 1955. Nýgengi lungnakrabbameins meðal karla og kvenna á Íslandi er óvenjulega jafnt og er nýgengi lungnakrabbameins meðal kvenna á Íslandi með því hæsta sem gerist í heiminum. Skýringin er talin útbreiðsla reykinga um og upp úr síðustu heimsstyrjöld.

Heimild[breyta | breyta frumkóða]

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.