Leyndarskjalasafnið
Leyndarskjalasafnið í Kaupmannahöfn – (danska: Gehejmearkivet) – var á einveldistímanum skjalasafn konungs og danska ríkisins.
Upphaf Leyndarskjalasafnsins má rekja til ársins 1582, en þá voru gömul skjalasöfn flutt frá aðsetrum Danakonunga í Vordingborg og Kalundborg, og sameinuð skjalasafninu í Slotinu í Kaupmannahöfn, sem stóð þar sem Kristjánsborgarhöll er nú. Þessi söfn urðu kjarninn í Leyndarskjalasafninu. Vegna endurbyggingar Slotsins var Leyndarskjalasafnið flutt í Rósenborgarhöll um 1700, en fékk svo eigin byggingu á Slotshólmanum (Hallarhólmanum) árið 1720.
Einveldistímanum í Danmörku lauk 1848. Nokkru síðar, eða 1861, var stofnað annað skjalasafn fyrir nýju stjórnardeildirnar í Kaupmannahöfn, Skjalasafn konungsríkisins. Þessi tvö skjalasöfn fengu sameiginlega yfirstjórn 1883, og voru svo formlega sameinuð árið 1889, þegar Ríkisskjalasafnið var stofnað. Varð Leyndarskjalasafnið þá að sérstakri deild þar, 1. deild og Skjalasafn konungsríkisins að 2. deild þess.
Nafnið vísar til þeirrar leyndar, eða trúnaðar, sem átti að ríkja um æðstu stjórn ríkisins. Sjá einnig um Leyndarskjalasafn Páfans.
Yfirmaður Leyndarskjalasafnsins hafði embættisheitið leyndarskjalavörður – gehejmearkivar.
Heimild
[breyta | breyta frumkóða]- Danska Wikipedian, 14. febrúar 2008.