Jón Trausti
Guðmundur Magnússon (12. febrúar 1873 – 18. nóvember 1918), þekktastur undir skáldaheitinu Jón Trausti, var íslenskur rithöfundur. Þekktustu skáldsögur hans eru Halla og Heiðarbýlið, Anna frá Stóruborg og Halla, en auk þeirra skrifaði hann fjölmargar smásögur og styttri skáldsögur.
Jón Trausti er fæddur á Rifi á Melrakkasléttu og ólst upp í fátækt. Foreldrar hans voru í húsmennsku þegar hann fæddist en þau voru Magnús Magnússon frá Daðastöðum í Núpasveit og Guðbjörg Guðmundsdóttir frá Sigurðarstöðum á Sléttu. Þau fluttu vorið 1873 að heiðarbýlinu Hrauntanga í Öxarfjarðarheiði. Faðir hans lést árið 1877 og var Jóni Trausta komið fyrir á bænum Skinnalóni þar sem hann dvaldist í fimm ár. Móðir hans giftist aftur og hóf búskap á jörðinni Núpskötlu við Rauðanúp. Þangað fór Jón Trausti 10 ára gamall og var þar fram yfir fermingu. Eftir það var hann fyrst í vinnumennsku en hóf svo prentnám hjá Skafta Jósefssyni ritstjóra blaðsins Austra á Seyðisfirði. Sumarið 1895 fór hann til Reykjavíkur og var við prentstörf í Ísafoldarprentsmiðju. Sumarið 1896 fór hann í ferðalag um Norðurland með Daniel Bruun. Jón Trausti fór svo til Kaupmannahafnar haustið 1896 og var þar í tvö ár í prentnámi. Sumarið 1898 kvæntist hann Guðrúnu Sigurðardóttur og flutti til Akureyrar en þau fluttu svo til Reykjavíkur árið 1899. Þau áttu kjördótturina Mörtu Magnúsdóttur.
Árið 1899 kom út fyrsta kvæðasafn hans, Heima og erlendis, með ljóðum sem flest voru ort á Kaupmannahafnarárum hans. Bókin fékk ekki góða dóma. Árið 1903 kom út önnur ljóðabók hans, Íslandsvísur, sem prýdd er myndum eftir hann sjálfan og Þórarinn B. Þorláksson listmálara. Í þeirri bók eru ljóðin Íslandsvísur, sem hefst á ljóðlínunni Ég vil elska mitt land, og Draumalandið, en þau ljóð hafa orðið vinsæl sönglög. Séra Bjarni Þorsteinsson samdi lag við Íslandsvísur árið 1903.
Jón Trausti lést úr spænsku veikinni árið 1918.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Guðmundur Magnússon (Jón Trausti), Íslandsvísur, 1903
- Jón Trausti - smásögur á Snerpa.is
- Jón Trausti - skáldsögur á Snerpa.is
- Skáldsagnahöfundurinn sem setti bækurnar sínar sjálfur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1939
- Karlssonur vinnur konungsríki; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1983
- Jón Trausti á vegamótum; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1971
- Jón Trausti á vegamótum; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1971
- Jón Trausti (Skólavefurinn)
- Dagdraumar á Sléttu, Morgunblaðið, 249. tölublað - II (01.11.1970), Bls. 25-28
- Aðalgeir Kristjánsson, Í fótspor Jóns Trausta, Lesbók Morgunblaðsins, 22. desember (22.12.2001), Bls. 8-10
- Minningargrein um Guðmund Magnússon eftir Guðmund G. Hagalín, Landið - 48. tölublað (06.12.1918)