Hvítálmur

Hvítálmur
	; Ulmus americana (Hvítálmur) í Longwood Gardens, Pennsylvania
Ástand stofns
	; Öruggt (TNC)
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Jurtaríki (Plantae);
Fylking:	Dulfrævingar (Magnoliophyta);
Flokkur:	Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida);
Ættbálkur:	Rósaættbálkur (Rosales);
Ætt:	Álmsætt (Ulmaceae);
Ættkvísl:	Ulmus;
Tegund:	U. americana;
Tvínefni
	Ulmus americana; L.
	;
Samheiti
	Listi * Ulmus alba Raf. ; * Ulmus americana Planch. ; * Ulmus americana L. f. alba (Aiton) Fern. ; * Ulmus americana L. f. americana ; * Ulmus americana L. f. ascendens Slavin ; * Ulmus americana L. f. columnaris Rehd. ; * Ulmus americana L. f. intercedens Fern. ; * Ulmus americana L. f. laevior Fern. ; * Ulmus americana L. f. pendula (Aiton) Fern. ; * Ulmus americana L. f. viridis Seym. ; * Ulmus americana L. var. alba Aiton ; * Ulmus americana L. var. americana ; * Ulmus americana L. var. aspera Chapm. ; * Ulmus americana L. var. aurea Temple ; * Ulmus americana L. var. bartramii Planch. ; * Ulmus americana L. var. floridana (Chapm.) Little ; * Ulmus americana L. var. glabra Planch. ; * Ulmus americana L. var. pendula Aiton ; * Ulmus americana L. var. scabra Spach ; * Ulmus dentata Raf. ; * Ulmus floridana Chapm. ; * Ulmus mollifolia Marshall ; * Ulmus obovata Raf. ; * Ulmus pendula Willd. ; * Ulmus pubescens Walter ;

Hvítálmur (fræðiheiti: Ulmus americana) er álmtegund sem er ættuð frá austurhluta Norður-Ameríku, frá Nova Scotia vestur til Alberta og Montana, og suður til Florida og mið Texas. Hann er mjög harðgerður og þolir niður að −42 °C. Tré á svæðum sem hafa ekki orðið fyrir barðinu á „hollenskri álmsýki“ geta orðið mörg hundruð ára gömul.^[2]^[3]

Lengst af, eða í 80 ár, hefur U. americana verið talinn fjórlitna (þ.e. með tvöfaldan venjulegan fjölda litninga, 2n=56), sem er óvenjulegt innan ættkvíslarinnar. Hinsvegar hefur rannsókn sem var gerð 2011 af Agricultural Research Service hjá USDA sýnt að um 20% villtra hvítálma eru tvílitna (2n=28)^[4] og gætu eins verið í raun önnur tegund. Að auki eru nokkkur þrílitna tré í ræktun og hafa þau sýnt nokkuð þol gegn hollensku álmveikinni^[5]^[6]

Hvítálmur getur orðið um 30m hár og 152 sm í þvermál. Hann er hraðvaxta í æsku og byrjar snemma að fella fræ. Hann stýrist ekki af daglengd og vex fram í fyrstu frost.^[7]

Flokkun

Ulmus americana var fyrst lýst og nefndur af Carl Linnaeus í riti hans Species Plantarum, útgefnu 1753. Engar undirtegundir eða afbrigði eru viðurkennd. Illa hefur gengið að blanda honum við aðrar tegundir.^[8]

U. americana, Toronto, c.1914
Börkur
Blað
Blöð
Smáplöntur

Tilvísanir

↑ „Ulmus americana“. NatureServe Explorer. NatureServe. Afrit af upprunalegu geymt þann 29. september 2007. Sótt 6. júlí 2007.
↑ 'Lord of the Elms', web.archive.org/web/20110711013315/http://www.flyingsquirrels.com/sauble_elm/
↑ „Of Elms and Orioles“. Emmitsburg News-Journal: The New Forest Society. Sótt 15. desember 2014.
↑ Whittemore, A. T.; Olsen, R. T. (2011). „Ulmus americana (Ulmaceae) is a Polyploid Complex“. American Journal of Botany. 98 (4): 754–760. doi:10.3732/ajb.1000372. Afrit af upprunalegu geymt þann 28. október 2020. Sótt 29. apríl 2018.
↑ Whittemore, A. & Olsen, R. (2011). Ulmus americana (Ulmaceae) is a polyploidy complex. American Journal of Botany 98(4): 754–760. 2011. Botanical Society of America.
↑ Kaplan, K. (2011). Hidden elm population may hold genes to combat Dutch elm disease. ARS News, 30 March 2011. USDA.
↑ Downs, R. J.; Borthwick, H. A. (1956). „Effects of Photoperiod on Growth of Trees“. Botanical Gazette. 117: 310–326. doi:10.1086/335918.
↑ Ager, A. A.; Guries, R. P. (1982). „Barriers to Interspecific Hybridization in Ulmus americana“. Euphytica. 31: 909–920. doi:10.1007/bf00039231.

Tenglar

- Flora of North America: distribution map for Ulmus americana
Ulmus americana images
Saving the American Elm, by Bruce Carley
Keith Warren, J. Frank Schmidt & Son Co. (2002): 'The Status of Elms in the Nursery Industry in 2000'
Plant atlas synonyms Geymt 6 október 2008 í Wayback Machine
The International Plant Names Index
Michigan State University Plant Encyclopedia: Ulmus americana fact-page and photographs pg. 1 Geymt 16 júlí 2011 í Wayback Machine
- Michigan State University Plant Encyclopedia: photographs pg. 2 Geymt 16 júlí 2011 í Wayback Machine
'Elms of the Monumental Core' (Washington D.C.) — National Park Service (2009), by James L. Sherald.

[natureserve-1] „Ulmus americana“. NatureServe Explorer. NatureServe. Afrit af upprunalegu geymt þann 29. september 2007. Sótt 6. júlí 2007.

[2] 'Lord of the Elms', web.archive.org/web/20110711013315/http://www.flyingsquirrels.com/sauble_elm/

[3] „Of Elms and Orioles“. Emmitsburg News-Journal: The New Forest Society. Sótt 15. desember 2014.

[4] Whittemore, A. T.; Olsen, R. T. (2011). „Ulmus americana (Ulmaceae) is a Polyploid Complex“. American Journal of Botany. 98 (4): 754–760. doi:10.3732/ajb.1000372. Afrit af upprunalegu geymt þann 28. október 2020. Sótt 29. apríl 2018.

[Whittemore-5] Whittemore, A. & Olsen, R. (2011). Ulmus americana (Ulmaceae) is a polyploidy complex. American Journal of Botany 98(4): 754–760. 2011. Botanical Society of America.

[Kaplan-6] Kaplan, K. (2011). Hidden elm population may hold genes to combat Dutch elm disease. ARS News, 30 March 2011. USDA.

[Downs-7] Downs, R. J.; Borthwick, H. A. (1956). „Effects of Photoperiod on Growth of Trees“. Botanical Gazette. 117: 310–326. doi:10.1086/335918.

[Ager-8] Ager, A. A.; Guries, R. P. (1982). „Barriers to Interspecific Hybridization in Ulmus americana“. Euphytica. 31: 909–920. doi:10.1007/bf00039231.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]