Fjölgyðistrú

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Fjölgyðistrú kallast trú á marga guði, goð eða goðmögn. Margur forn átrúnaður, meðal annars átrúnaður Grikkja og Rómverja, flokkast undir fjölgyðistrúarbrögð. Í fjölgyðistrúarbrögðum eru guðir yfirleitt sýndir sem margbrotnar persónur með sérstaka hæfileika, þarfir, þrár. Guðirnir eru ekki alltaf almáttugir eða alvitrir. Þvert á móti koma þeir oft fram eins og mannfólkið, fallvaltir og breyskir en þó með krafta, vitneskju eða skilning umfram hina dauðlegu.

Þó fjölgyðistrú sé algjörlega á öndverðum meiði við eingyðistrú þá eru þau ekki laus við hugmyndina um einn almáttugan og alvitran Guð sem yfir alla aðra er hafinn. Í fjölgyðistrúarbrögðum er þetta æðsta goðmagn yfirleitt yfirboðari eða foreldri hinna goðmagnanna. Dæmi um slíka guði eru Seifur, Júpíter eða Óðinn.

Innan fjölgyðistrúarbragða raðast goðmögnin oft upp í svokölluð guðakerfi þar sem hver guð hefur sitt hlutverk og oftar en ekki valdsvið í heimsmyndinni. Þannig var Apollon meðal annars guð tónlistar og skáldskapar í grískum átrúnaði. Neptúnus var sjávarguð hjá Rómverjum og meðal forn-Egypta var Ósíris guð undirheima og dauðra. Þessa verkskiptingu má auðvitað einnig sjá í hinum forna átrúnaði norrænna manna. Þar var Bragi til dæmis guð tónlistar og skáldskapar en Njörður í Nóatúnum var sjávarguð líkt og Neptúnus.

Fjölgyðistrú var hið dæmigerða trúarbragðaform áður fyrir útbreiðslu kristni og íslam. Fjölgyðistrú sem vert er að nefna og stunduð er enn í dag, eru t.d. taoismi, shenismi eða kínversk trú, japanskt shinto, santería, flest hefðbundin trúarbrögð í Afríku, alls konar nýheiðni trúarbrögð, og flest form a hindúisma (sem er elsta fjölgyðistrúin stunduð í nútímanum).

Heimild[breyta | breyta frumkóða]

Fyrirmynd greinarinnar var „Polytheism“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 1. september 2006.

Tengt efni[breyta | breyta frumkóða]