Fara í innihald

Fjölblaðalúpína

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida)
Undirflokkur: Rosidae
(óraðað) Eurosids I
Ættbálkur: Belgjurtabálkur (Fabales)
Ætt: Ertublómaætt (Fabaceae)
Undirætt: Faboideae
Ættflokkur: Genisteae
Undirættflokkur: Lupininae
Ættkvísl: Úlfabaunir (Lupinus)
Tegund:
L. polyphyllus

Tvínefni
Lupinus polyphyllus
Lindl.

Fjölblaðalúpína, eða garðalúpína (fræðiheiti: Lupinus polyphyllus[1] er fjölær jurt af ertublómaætt. Hún er ættuð frá vesturhluta N-Ameríku.[2]

Hún skiftist í fimm afbrigði:

  • Lupinus polyphyllus var. burkei
  • Lupinus polyphyllus var. humicola
  • Lupinus polyphyllus var. pallidipes
  • Lupinus polyphyllus var. polyphyllus
  • Lupinus polyphyllus var. prunophilus

Fjölblaðalúpína hefur verið ræktuð lengi til skrauts, og er Russell eða regnbogalúpína (Lupinus × regalis) vel þekkt, en það er hópur blendinga í mörgum litum með fjölblaðalúpínu sem grunntegund. Ræktun til fóðurs og til matar er komin nokkuð á veg, en fyrsta ræktunarafbrigðið "Pervenec" (hálfsætt) var kom fram um 1990. Í Finnlandi er verið að þróa það áfram.[3]

Villt lúpína á St. George-eyju, Alaska

Í samvinnu við Rhizobium-gerla getur lúpínan unnið köfnunarefni úr andrúmsloftinu.

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. Roskov Y., Kunze T., Orrell T., Abucay L., Paglinawan L., Culham A., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Decock W., De Wever A., Didžiulis V. (ed) (2019). „Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2019 Annual Checklist“. Species 2000: Naturalis, Leiden, the Netherlands. ISSN 2405-884X. TaxonID: 11472064. Afrit af upprunalegu geymt þann 18. desember 2019. Sótt 11. nóvember 2019.
  2. Útbreiðslukort - BONAP's North American Plant Atlas
  3. PDF POTENTIAL AND PROBLEMS OF LUPINUS POLYPHYLLUS LINDL. DOMESTICATION