Richard Dawkins

Richard Dawkins á fyrirlestri í Reykjavík 24. júní 2006.

Clinton Richard Dawkins (fæddur 26. mars 1941) er breskur líffræðingur, rithöfundur og prófessor við Oxford-háskóla. Hann er einna þekktastur fyrir að vera málsvari trúleysis, fyrir gagnrýni á trúarbrögð og hjátrú og fyrir að halda á lofti erfðafræðilegum sjónarmiðum í þróunarlíffræði. Hann hefur hlotið verðlaun frá Dýrafræðisamtökum Lundúna (1989), Michael Faraday-vísindaverðlaunin frá Royal Society (1990) og Kistler-verðlaunin (2001).

Dawkins hlaut fyrst eftirtekt árið 1976 með bók sinni The Selfish Gene, sem jók mjög vinsældir erfðafræðilegra sjónarmiða í þróunarlíffræði. Þar kynnti hann til sögunnar hugtakið „meme“ sem er undirstöðuhugtak í menningarþróunarfræðum. Árið 1982 kom út annað meginrit hans um þróun, The Extended Phenotype. Dawkins hefur í kjölfarið samið fjölda vinsælla bóka um vísindi og komið fram í sjónvarpi og útvarpi þar sem hann hefur fjallað um þróunarlíffræði, sköpunarhyggju, vithönnun (e. intelligent design) og trúarbrögð.

Dawkins er yfirlýstur trúleysingi og efahyggjumaður. Hann hefur verið nefndur „rottweiler-hundur Darwins“ fyrir staðfasta vörn sína fyrir þróunarkenninguna. Í bréfi til blaðsins sem birtist í The Independent 14. ágúst 1998, sagði Dawkins að ótti manna við erfðabreytt matvæli væri ástæðulaus. Erfðabreytingar af þessu tagi væru ekkert öðruvísi en þær sem bændur stunduðu með ræktunarvali og hefðu gert í þúsundir ára.

Helstu verk

Bækur

• The Selfish Gene (1976, 1989, 2006)
• The Extended Phenotype (1982, 1999)
• The Blind Watchmaker (1986, 1991, 2006)
• River Out of Eden (1995)
• Climbing Mount Improbable (1996)
• Unweaving the Rainbow (1998)
• A Devil's Chaplain (2003)
• The Ancestor's Tale (2004)
• The God Delusion (2006). — Íslensk þýðing: Ranghugmyndin um Guð, Rvík 2010. Reynir Harðarson þýddi.
• The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution (2009)

Heimildamyndir

• Nice Guys Finish First (1987)
• The Blind Watchmaker (1987)
• Growing Up in the Universe (1991)
• Break the Science Barrier (1996)
• The Root of All Evil? (2006)
• The Enemies of Reason (2007)
• The Genius of Charles Darwin (2008)

Tenglar

• Ótti manna við erfðabreytt matvæli ástæðulaus, Morgunblaðið, 15. ágúst 1998