Mótmæli Hraunvina þann 21.Október 2013

Þann 21.Október stóðu Hraunavinir fyrir mótmælum við Gálgahraun í Garðabæ. Hraunavinir voru að mótmæla lagningu tilfærslu á Álftanesvegi sem var verið að færa í gegnum Gálgahraun. Þrátt fyrir mótmælin þá var framkvæmdum lokið og lagning vegarins var gerð eins og skipulag gerði ráð fyrir.

Formáli mótmælanna

Alþingi samþykkti lagningu nýs Álftanesvegar með samgönguáætlun og var ráðgert að framkvæmdir stæðu yfir árin 2012 til 2014. Nýtt vegarstæði hafið verið ákveðið í samræmi við aðalskipulag sveitafélagsins Garðabæjar. Íbúar á Álftanesi höfðu lengi kallað eftir vega úrbótum þar sem gamli vegurinn var talinn hættulegur vegna gatnamóta og blindhæðar. Jafnframt þá hefur íbúafjöldi á Álftanesi aukist verulega síðan 2000 með tilkomu nýbygginga á miðsvæðis Álftaness.

Hraunavinir höfðu staði fyrir mótmælum allt frá byrjun lagningar vegarins með friðsömumhætti og jafnframt reynt að hafa áhrif á framkvæmdina með því að leita til þáverandi Innanríkisráðherra Ögmunar Jónssonar um að láta framkvæma nýtt umhverfismat. ^[1]

Ástæður fyrir mótmælum

Hraunavinir vildu meina að ekki hafi verið tekið nægjanlega til umhverfissjónarmiða við gerð aðalskipulags og því ætti að endurskoða lagningu vegarins. Jafnframt var Gálgahraun, Garðabæ, friðlýst sem friðland í stjórnartíðindum B.nr. 877/2009.^[2] og því ætti að vanda vinnubrögð við framkvæmdina og endurskoðana hana. Hraunavinir og önnur náttúruverndar samtök á Íslandi vildu meina að Gálaghraun væri náttúruperla með fjölskrúðugt dýralíf og mannvistarleyfar. Gálagraun væri líka opið náttúrusvæði sem hefði mikið gildi innan stórreykjavíkursvæðisins. Gildi þannig svæða færi aukandi með fjöldun fólks og þéttingu byggðar.

Hraunvinir höfðu farið fram á lögbann á framkvæmdina og fór það mál fyrir Hæstarétt Íslands. Hæstiréttur féllst ekki á þessi sjónarmið með dómi þann 21.nóvember 2013 ^[3]

Hápunktur mótmælanna

Hraunavinir stóðu fyrir mótmælum allt frá því að framkvæmdir hófust. Mótmælin ágerðust eftir því sem vegavinnan færðist nær sjálfu hrauninu.Hápunkti mótmælanna var náð þann 21.Október með því þegar að lögreglan handtók 9 manns sem höfðu komið sér fyrir framan vinnuvélar og þannig stöðvað framkvæmdir verktakans. Voru 25 einstaklingar handteknir á staðnum ^[4] og færðir til fangageymslu af lögreglu. 9 einstaklingar snéru aftur í Gálgahraun og voru þeir aftur handteknir ^[4]. Þeir einstaklingar sem snéru aftur í Gálgahraun og héldu áfram mótmælum voru handteknir og svo ákærðir fyrir að fara ekki eftir fyrirmælum lögreglu. Voru mótmælendur sérstaklega ósáttir við það að ekki væri beðið eftir úrskurði Hæstaréttar Íslands um lögbannsbeiðni á framkvæmdi. Verktakinn og Vegagerðin ákváðu að fara með vinnuvélar inn á hraunið og valda þannig tjóni sem ekki væri afturkræfanlegt þrátt fyrir að niðurstaða Hæstaréttar lá ekki fyrir. Þeir sem voru handteknir má nefna þjóðþekkta einstaking, Ómar Ragnarsson og Eið Guðnason fyrrverandi alþinginsmann og sendiherra.

Dómur Hæstaréttar Íslands í máli 9 menningana

Þeir einstaklingar sem voru handteknir í málinu fóru fram á bætur vegna ólöglegra handtöku af hálfu lögreglu. Hæstiréttur féllst ekki á þau rök og sýknaði ríkið af kröfunni. ^[5]

Tilvísanir

UMHVERFISMAT SAMGÖNGUÁÆTLUNAR 2011 – 2022 ^[6]
Heimasíða Hraunavina
Aðalfundur Náttúruverndarsamtaka Suðvesturlands mótmælir harðlega framkvæmdum
Ómar Ragnarsson handtekinn

↑ Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra hefur ritað vegamálastjóra og bæjarstjóra Garðabæjar og farið þess á leit við þá að þeir fari sameiginlega að nýju yfir forsendur fyrir lagningu nýs kafla Álftanesvegar. Fer hann fram á að verksamningur verði ekki undirritaður meðan á þeirri athugun stendur. Alþingi samþykkti lagningu nýs Álftanesvegar með samgönguáætlun og var ráðgert að framkvæmdir stæðu yfir árin 2012 til 2014. Nýtt vegarstæði hefur samkvæmt lögum verið ákveðið í samræmi við aðalskipulag sveitarfélagsins Garðabæjar. Verkið var boðið út í samræmi við það en af ýmsum ástæðum hefur dregist að hefja framkvæmdir. Að undanförnu hafa borist harðorð mótmæli við lagningu þessa vegarkafla og því haldið fram að nægilegt sé að endurbyggja veginn í núverandi vegstæði og vernda þannig verðmætt hraun. Jafnframt hefur því verið haldið fram að kanna þurfi gildi umhverfismats og framkvæmdaleyfis. Í ljósi þessa hefur innanríkisráðherra óskað eftir því að Vegagerðin og Garðabær fari sameiginlega að nýju yfir forsendur þessarar framkvæmdar, skýri forsögu og val á lausnum og kanni hvort unnt er að framkvæma samgöngubætur á Álftanesi í meiri sátt við málsvara náttúruverndar. Einnig óskar ráðherra eftir því að samningur um framkvæmdir verði ekki undirritaður meðan á þessari úttekt og yfirferð stendur.
↑ [1]
↑ [2]
↑ ^4,0 ^4,1 http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/10/21/llum_verid_sleppt_ur_haldi/
↑ [3]
↑ [4] UMHVERFISMAT SAMGÖNGUÁÆTLUNAR 2011 – 2022

[1] Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra hefur ritað vegamálastjóra og bæjarstjóra Garðabæjar og farið þess á leit við þá að þeir fari sameiginlega að nýju yfir forsendur fyrir lagningu nýs kafla Álftanesvegar. Fer hann fram á að verksamningur verði ekki undirritaður meðan á þeirri athugun stendur. Alþingi samþykkti lagningu nýs Álftanesvegar með samgönguáætlun og var ráðgert að framkvæmdir stæðu yfir árin 2012 til 2014. Nýtt vegarstæði hefur samkvæmt lögum verið ákveðið í samræmi við aðalskipulag sveitarfélagsins Garðabæjar. Verkið var boðið út í samræmi við það en af ýmsum ástæðum hefur dregist að hefja framkvæmdir. Að undanförnu hafa borist harðorð mótmæli við lagningu þessa vegarkafla og því haldið fram að nægilegt sé að endurbyggja veginn í núverandi vegstæði og vernda þannig verðmætt hraun. Jafnframt hefur því verið haldið fram að kanna þurfi gildi umhverfismats og framkvæmdaleyfis. Í ljósi þessa hefur innanríkisráðherra óskað eftir því að Vegagerðin og Garðabær fari sameiginlega að nýju yfir forsendur þessarar framkvæmdar, skýri forsögu og val á lausnum og kanni hvort unnt er að framkvæma samgöngubætur á Álftanesi í meiri sátt við málsvara náttúruverndar. Einnig óskar ráðherra eftir því að samningur um framkvæmdir verði ekki undirritaður meðan á þessari úttekt og yfirferð stendur.

[2] [1]

[3] [2]

[:0-4] 4,0 ^4,1 http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/10/21/llum_verid_sleppt_ur_haldi/

[5] [3]

[6] [4] UMHVERFISMAT SAMGÖNGUÁÆTLUNAR 2011 – 2022

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]