Nauteyri
Nauteyri er jörð og gamall kirkjustaður á Langadalsströnd í fyrrum Nauteyrarhreppi í Ísafjarðardjúpi. Jörðin er núna í eigu Hraðfrystihússins-Gunnvör hf sem keypti jörðina árið 2014 fyrir 30 milljónir af sveitarfélaginu Strandabyggð. Á jörðinni er laxeldi, þar er seiðaeldisstöð og þar er heitt vatn í jörðu. Seiðaeldisstöðin var upprunalega laxeldisstöð Íslax sem reist var 1984-85. Íslax náði að selja seiði til Noregs á fyrstu 2 árum starfseminar. Offramboð á laxi á mörkuðum og ofjárfesting í uppbyggingu laxeldis í Reykjanesi leiddi til gjaldþrots Íslax. Starfsemi fiskeldis hélt þó áfram til dagsins í dag. Jörðin er talin vera um 5.500 hektarar og á nánast allt land frá fjöruborði milli Þverár og Hafnardalsár allt til vatnaskila á Ófeigsfjarðarheiði. Á jörðinni eru mörg stöðuvötn, meðal annars Skúfnavötn og Mávavötn.
Nauteyrarkirkja eru bárujárnsklædd timburkirkja sem var reist árið 1885 en þá var sóknarkirkjan flutt til Nauteyrar frá Kirkjubóli í Langadal þar sem hún hafði verið í margar aldir. Bárujárnsklæðningin er frá 1985 þegar kirkjan var gerð upp á 100 ára afmæli hennar. Girðing og upphleðsla á kirkjugarði voru gerð árid 1993, einnig var kirkjan máluð þá. Meðal kirkjumuna er kaleikur frá 1750 eftir Sigurð Þorsteinsson silfursmið í Kaupmannahöfn. Ekki er hægt að taka nema grunnar grafir í kirkjugarðinum og er jarðvegur aðfluttur og leiðin óvenjuhá. Nauteyrarkirkja er í Hólmavíkurprestakalli í Vestfjarðaprófastsdæmi.
Árið 1683 var Sveinn Árnason dæmdur sekur fyrir galdra á Nauteyri en prófasturinn Sigurður Jónsson mun hafa talið hann valda veikindum prófastfrúarinnar Helgu en hún var dóttir Páls Björnssonar í Selárdal. Sveinn var brenndur á Nauteyri eða í Arngerðareyrarskógi. Það var síðasta galdrabrenna á Íslandi og markar lok brennualdar.
Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- Hraðfrystihúsið-Gunnvör kaupir Nauteyri í Ísafjarðardjúpi Skutull 30. 10.2014[óvirkur tengill]
- Fjögur tilboð hafa borist í Nauteyrina
- Jarðhitaathugun við Nauteyri, Orkustofnun 1978 Geymt 11 mars 2016 í Wayback Machine
- w.kirkjukort.net/kirkjur/nauteyrarkirkja_0217.html Nauteyrarkirkja (kirkjukort.net)
- Strandagaldur Sveinn Árnason brenndur 1683 Geymt 7 mars 2016 í Wayback Machine