Kríton (Platon)
Útlit
Þessi grein fjallar um samræður eftir Platon |
1. fjórleikur: |
Evþýfron |
Málsvörn Sókratesar |
Kríton — Fædon |
2. fjórleikur: |
Kratýlos — Þeætetos |
Fræðarinn |
Stjórnvitringurinn |
3. fjórleikur: |
Parmenídes — Fílebos |
Samdrykkjan — Fædros |
4. fjórleikur: |
Alkibíades I — Alkibíades II |
Hipparkos — Elskendurnir |
5. fjórleikur: |
Þeages — Karmídes |
Lakkes — Lýsis |
6. fjórleikur: |
Evþýdemos — Prótagóras |
Gorgías — Menon |
7. fjórleikur: |
Hippías meiri — Hippías minni |
Jón — Menexenos |
8. fjórleikur: |
Kleitofon — Ríkið |
Tímajos — Krítías |
9. fjórleikur: |
Mínos — Lögin |
Epinomis — Bréf |
Verk utan fjórleikja: |
(Almennt talin ranglega eignuð Platoni |
að eftirmælunum undanskildum) |
Skilgreiningar — Um réttlætið |
Um dygðina — Demodókos |
Sísýfos — Halkýon |
Eryxías — Axíokkos |
Eftirmæli |
Kríton er stutt en mikilvæg sókratísk samræða eftir forngríska heimspekinginn Platon. Viðfangsefni samræðunnar er siðfræði, stjórnspeki og réttarheimspeki. Í henni ræðast við Sókrates og vinur hans, auðmaðurinn Kríton, um réttlæti, ranglæti og löghlýðni. Samræðan á sér stað árið 399 f.Kr. eftir að Sókrates hafði verið dæmdur sekur fyrir að spilla æskulýð Aþenuborgar og dæmdur til dauða og situr í fangelsi og býður eftir aftökunni.
Sókrates telur að það sé ekki ásættanlegt að bregðast við ranglæti með ranglæti og hafnar boði Krítons um að aðstoða hann við að flýja úr haldi. Í samræðunni kemur hugmyndin um samfélagssáttmálann í fyrsta sinn fyrir í vestrænni heimspeki.