„Núllbaugur“: Munur á milli breytinga
m robot Bæti við: hr:Grinički meridijan |
SpillingBot (spjall | framlög) m robot Bæti við: fa:نصفالنهار مبدأ, sv:Nollmeridian, zh:本初子午線 |
||
Lína 15: | Lína 15: | ||
[[es:Meridiano de Greenwich]] |
[[es:Meridiano de Greenwich]] |
||
[[et:Algmeridiaan]] |
[[et:Algmeridiaan]] |
||
[[fa:نصفالنهار مبدأ]] |
|||
[[fr:Méridien de Greenwich]] |
[[fr:Méridien de Greenwich]] |
||
[[fy:Nulmeridiaan]] |
[[fy:Nulmeridiaan]] |
||
Lína 25: | Lína 26: | ||
[[pl:Południk zerowy]] |
[[pl:Południk zerowy]] |
||
[[pt:Meridiano de Greenwich]] |
[[pt:Meridiano de Greenwich]] |
||
[[sv:Nollmeridian]] |
|||
[[vi:Kinh tuyến số 0]] |
[[vi:Kinh tuyến số 0]] |
||
[[zh:本初子午線]] |
Útgáfa síðunnar 15. nóvember 2006 kl. 06:17
Núllbaugur (eða Greenwich-núllbaugur) er sá lengdarbaugur með sem allir aðrir lengdarbaugar jarðarinnar eru miðaðir við, hann hefur lengdargráðuna 0 og liggur í gegnum Royal Greenwich Observatory í Greenwich á Englandi. Daglínan (sem er ekki bein eins og núllbaugurinn) er svo staðsett í námunda við 180. lengdargráðu.
Saga
Ólíkt breiddargráðu er enginn náttúruleg miðlína fyrir lengdargráður á borð við miðbaug, þannig að velja þurfti viðmiðunarpunkt. Breskir landfræðingar og vísindamenn völdu að nota Greenwich, en aðrir punktar voru valdir víða um jörðina, þar á meðal Ferro, Róm, Kaupmannahöfn, Jerúsalem, St. Pétursborg, Písa, París og Philadelphia. Árið 1884 var að frumkvæði Chester A. Arthurs forseta Bandaríkjanna haldin Alþjóðleg núllbaugsráðstefna þar sem var meðal annars ákveðið var að öll lönd heims skyldu nota Greenwich sem núllbaug. San Domingo (nú Dóminíska lýðveldið) greidda atkvæði á móti ályktuninni og Frakkland og Brasílía sátu hjá. Frakkland tók ekki upp Greenwich-núllbaug fyrr en 1911.