„Katla“: Munur á milli breytinga
m Tók aftur breytingar 82.148.74.155 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Salvor |
|||
Lína 19: | Lína 19: | ||
* {{Vísindavefurinn|4246|Hvenær gýs Katla?}} |
* {{Vísindavefurinn|4246|Hvenær gýs Katla?}} |
||
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3614148 ''Eldstöðin Katla''; grein í Morgunblaðinu 2004] |
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3614148 ''Eldstöðin Katla''; grein í Morgunblaðinu 2004] |
||
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?gegnirId=000207173 „Um Kötlugjá og Mýrdalsjökul“; grein í Náttúrufræðingnum 1945] |
|||
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3614149 „Mestu vatnsflóð á jörðinni“; grein í Morgunblaðinu 2004] |
|||
{{Stubbur|ísland|landafræði}} |
{{Stubbur|ísland|landafræði}} |
Útgáfa síðunnar 5. október 2011 kl. 10:21
- Katla er einnig kvenmannsnafnið Katla
Katla er eldstöð sem staðsett er undir Mýrdalsjökli á Íslandi. Katla er stór megineldstöð, ein af stærstu megineldstöðum landsins. Kötlueldstöðin er um 30 km í þvermál og rís hæst yfir 1400 m hæð yfir sjó. Í miðju eldstöðvarinnar er Kötluaskjan, um 100 ferkílómetrar að stærð og allt að 700 metra djúp. í henni er víðast 400-700 m þykkur ís. Askjan skiptist í þrjú vatnasvæði: vatnasvæði Kötlujökuls, Sólheimajökuls og Entujökuls.
Kötlugos hafa að meðaltali orðið á 40 til 80 ára fresti og hafa 16 eldgos verið skráð í eldstöðinni síðan menn settust að á Íslandi en þau eru þó líkast til fleiri eða að minnsta kosti 20 talsins.[1] Síðast gaus Katla árið 1918 og því eru miklar líkur á gosi á næstu árum. Katla er ein frægasta eldstöð á Íslandi og alræmd fyrir hinar miklu hamfarir sem fylgja í kjölfar eldgosanna. Við gos bráðnar jökulísinn ofan við gosopið og safnast leysingavatn fyrir undir jöklinum, þangað til að það brýst fram af miklu afli í gríðarlegu jökulhlaupi. Mikið magn af ís, ösku og aur berst með hlaupvatninu og eyðir það öllu sem verður í vegi þess. Mestallur Mýrdalsandur er einmitt myndaður í hinum miklum jökulhlaupum sem hafa orðið í kjölfar Kötlugosa og jökulflóða mögulega.
Tilvísanir
- ↑ EDS. „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn 21.4.2009. http://visindavefur.is/?id=51868. (Skoðað 23.4.2010).
Tengt efni
Tenglar
- Vefmyndavél
- „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn.
- „Hvenær gýs Katla?“. Vísindavefurinn.
- Eldstöðin Katla; grein í Morgunblaðinu 2004
- „Um Kötlugjá og Mýrdalsjökul“; grein í Náttúrufræðingnum 1945
- „Mestu vatnsflóð á jörðinni“; grein í Morgunblaðinu 2004