„Alexander mikli“: Munur á milli breytinga
m r2.6.5) (robot Breyti: sa:सिकन्दर महान |
m robot Bæti við: mg:Aleksandra Lehibe, sc:Lisandru Mannu |
||
Lína 33: | Lína 33: | ||
{{Tengill GG|fr}} |
{{Tengill GG|fr}} |
||
{{Tengill GG|no}} |
{{Tengill GG|no}} |
||
⚫ | |||
[[af:Alexander die Grote]] |
[[af:Alexander die Grote]] |
||
Lína 94: | Lína 92: | ||
[[ka:ალექსანდრე მაკედონელი]] |
[[ka:ალექსანდრე მაკედონელი]] |
||
[[kaa:İskender Zulqarnayın]] |
[[kaa:İskender Zulqarnayın]] |
||
⚫ | |||
[[kk:Ескендір Зұлқарнайын]] |
[[kk:Ескендір Зұлқарнайын]] |
||
[[kn:ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್]] |
[[kn:ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್]] |
||
Lína 105: | Lína 104: | ||
[[lv:Aleksandrs Lielais]] |
[[lv:Aleksandrs Lielais]] |
||
[[mdf:Ине Сандор]] |
[[mdf:Ине Сандор]] |
||
[[mg:Aleksandra Lehibe]] |
|||
[[mk:Александар III Македонски]] |
[[mk:Александар III Македонски]] |
||
[[ml:അലക്സാണ്ടർ ചക്രവർത്തി]] |
[[ml:അലക്സാണ്ടർ ചക്രവർത്തി]] |
||
Lína 127: | Lína 127: | ||
[[sa:सिकन्दर महान]] |
[[sa:सिकन्दर महान]] |
||
[[sah:Улуу Александр]] |
[[sah:Улуу Александр]] |
||
[[sc:Lisandru Mannu]] |
|||
[[scn:Lissandru lu Granni]] |
[[scn:Lissandru lu Granni]] |
||
[[sco:Alexander the Great]] |
[[sco:Alexander the Great]] |
Útgáfa síðunnar 11. júní 2011 kl. 02:38
Alexander mikli (á grísku: Μέγας Αλέξανδρος eða Αλέξανδρος Ο Μέγας, umritað: Megas Alexandros, uppi júlí 356 – 10. júní 323 f.Kr.), eins og hann er ávallt nefndur, var konungur Makedóníu árin 336 – 323 f.Kr. Á meðan hann gengdi því embætti stækkaði hann veldi Makedóníumanna í eitt það stærsta sem sögur fara af. Veldi hans náði þegar það var stærst frá Grikklandi í vestri, suður yfir Egyptaland, austur að ánni Indus þar sem í dag er Pakistan og norður inn í mið-Asíu.
Hann komst til valda tvítugur, þegar faðir hans var myrtur. Þá þegar hóf hann að stækka veldi sitt. Hann hélt því áfram til æviloka, en hann lést úr hitasótt í Babýlon árið 323 f.Kr., aðeins 33 ára að aldri. Í kjölfar andláts hans liðaðist veldið á ný í sundur í nokkrar einingar, oftast undir stjórn einhverra hershöfðingja úr her hans.
Þó að veldi Alexanders hafi staðið stutt hafði það mikil og langvarandi áhrif en það dreifði grískættaðri menningum um öll miðausturlönd allt austur að Indlandi. Þá er talað um að með veldi hans hafi helleníska skeiðið í sögu miðausturlanda og sögu vestrænnar menningar hafist sem varði allt til þess þegar Rómverjar náðu Egyptalandi á sitt vald árið 31 f.Kr.
Alexander stofnaði yfir 70 borgir sem báru nafn hans, til dæmis Alexandría í Egyptalandi, Kandahar í Afganistan (áður Alexandropolis) og Alexandra Echate í Tadsjikistan. (sjá í bókina Íslands- og mannkynssaga NB1 - frá upphafi til upplýsingar)
Alexander var nemandi Aristótelesar.
Tengt efni
Tenglar
- „Hver var Alexander mikli og fyrir hvað er hann þekktur?“. Vísindavefurinn.
- „Hvað hét hestur Alexanders mikla?“. Vísindavefurinn.
- „Hvað er hellenismi og á hvaða tímabili var hann í mannkynssögunni?“. Vísindavefurinn.
- „Hvernig vann Persaveldi sig upp aftur eftir að Alexander mikli lagði það undir sig?“. Vísindavefurinn.
- Alexander mikil og fyrsta heimsveldi sögunnar; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
- Alexander mikli; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1982
- Alexander mikli var fyrsti nútímamaðurinn; grein í Morgunblaðinu 1945
Snið:Tengill ÚGSnið:Tengill ÚGSnið:Tengill ÚG
Snið:Tengill ÚG
Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG