Tugabrot

Tugabrot er í stærðfræði ritháttur fyrir brot sem byggist á tugakerfi. Almennt brot þar sem nefnarinn er veldi af 10 er ritað sem tugabrot með því að skrifa teljarann í tugakerfi og bæta kommu milli tveggja tölustafa þannig að fjöldi tölustafa á eftir kommunni verði jafn veldisvísinum við 10 í nefnaranum. Allar rauntölur er mögulegt að rita sem tugabrot.

Dæmi:

• 8,4
• 3,14159265358979
• 5,008
• 1,000

Í síðasta dæminu er talan 1 skrifuð sem tugabrot. Öll núll aftan við kommuna eru valfrjáls og óþörf, nema að, eins og í næstsíðasta dæminu, að eitthvað komi aftan við núllið. Þannig má rita eins mörg núll og verða vill.

Í öðru dæminu er nálgun tölunnar Pí upp að 14 aukastöfum, en hún er óræð. Tugabrot hafa það fram yfir almennum brotum að hægt er að skrifa óræðar tölur sem tugabrot.

Reikniaðgerðir

Reikniaðgerðir á tugabrotum eru eins og á öðrum tölum. Gæta verður þó þess að allt aftan við kommuna er brot úr einingu.

Dæmi:

  4,99      52,007
+ 0,07    -  4,5
——————    ————————
  5.06      47.507

Eins og sjá má af þessum næmum skiptir miklu máli, í þessarri uppsetningu, að kommunum sé raðað í beina línu.

Óendanleg tugabrot

Stundum eru tölur settar fram sem óendanleg tugabrot, en þá eru ritaðir fyrstu tölustafir tugabrotsins, en síðan bætt við þremur punktum ... til að gefa til kynna að endalaust megi bæta tölustöfum við það, t.d. má tákna töluna 1/3 með 0,33... eða 0,333... o.s.frv.

Margar tölur hafa tvenns konar, jafngildar óendanlegar tugabrotsframetningar, t.d. mætti rita töluna einn sem 1,000... eða 0,999... og töluna 1/2 sem 0,5000... eða 0,4999... . Ef mögulegt er verður oftast fyrir valinu framsetning sem endar á núllum og núllunum síðan sleppt og skrifað t.d. 1 eða 0,5. Heiltölur, eins og t.d. tölurnar núll og einn, eru sjaldan ritaðar með óendanlegu tugabroti, enda felst ekkert hagræði í slíkum rithætti.

  Þessi stærðfræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.