Eldstöðvakerfi
Eldstöðvakerfi er sprungurein með gossprungum, siggengjum og sigdölum og oftast með megineldstöð um miðbikið, sem þiggur kviku frá sömu kvikuuppsprettu.
Ef eldvirkni, sprungur, brotalínur, siggengi, og sigdalir á gosbeltunum eru skoðuð í samhengi kemur í ljós að þau mynda aflöngu belti sem raða sér eftir skástígu kerfi eftir gosbeltunum. Þessi aflöngu belti hafa verið nefnd sprungureinar.
Í miðju sprungureina virðist virknin vera mest og hafa í mörgum þeirra hlaðist upp mikil eldfjöll. Slík eldfjöll eru nefnd megineldstöð og undir þeim eru svokölluð kvikuhólf.
Askja getur myndast í kjölfar mikils sprengigoss þar sem þakið yfir kvikuhólfinu brestur og hringlaga landsig verður í megineldstöðinni. Fyrst myndast sprungurein, síðan kvikuhólf, megineldstöð.
Ísland sem eldstöðvasvæði inniheldur u.þ.b. 30 eldstöðvarkerfin og er talið vera eitt af því stærsta eldstöðvasvæði í heiminum. Aðalástæðan fyrir því er möttulstrókurinn sem kemur upp undir Vatnajökli.