Antonio Gramsci
Antonio Gramsci (22. janúar 1891 – 27. apríl 1937) var ítalskur stjórnmálamaður, rithöfundur og heimspekingur. Hann var meðal stofnenda Kommúnistaflokks Ítalíu.
Ævi
[breyta | breyta frumkóða]Eftir nám við Tórínóháskóla varð hann blaðamaður og stofnaði ásamt Palmiro Togliatti árið 1919 blaðið L'Ordine Nuovo sem var hallt undir bolsévisma. Hópurinn í kringum blaðið átti þátt í stofnun kommúnistaflokksins 1921 og Gramsci sat í miðstjórn flokksins frá upphafi.
9. nóvember 1926 var hann handtekinn af stjórn ítalska fasistaflokksins á grundvelli neyðarlaga þrátt fyrir að hann nyti þinghelgi. Honum var haldið í ýmsum fangelsum næstu átta árin og heilsu hans hrakaði mikið á meðan. 1934 var hann látinn laus á skilorði og gat þá sjálfur leitað sér lækninga. Hann lést á rómversku sjúkrahúsi árið 1937.
Kenningar
[breyta | breyta frumkóða]Ritum Gramscis má skipta í þrjá flokka: blaðagreinar sem hann skrifaði sem blaðamaður og ritstjóri ýmissa sósíalískra og kommúnískra málgagna, bréf sem hann sendi meðan á fangavist stóð, og um þrjátíu handskrifaðar stílabækur sem hann færði í fangavistinni. Það er einkum í stílabókunum sem hann setur fram þekktustu kenningar sínar um menningarlegt forræði (hegemóníu) og hlutverk menntamanna.