9. öldin
Árþúsund: | 1. árþúsundið |
Aldir: | 8. öldin · 9. öldin · 10. öldin |
Áratugir: |
801–810 ·
811–820 ·
821–830 ·
831–840 ·
841–850 |
Flokkar: | Fædd · Dáin · Stofnað · Lagt niður |
9. öldin er tímabilið frá byrjun ársins 801 til enda ársins 900.
Á þessum tíma stóð endurreisn Karlunga sem hæst í Frankaveldi á sama tíma og Víkingaöld gekk yfir á Norðurlöndum og í Bretlandi. Norrænir landnemar settust að í Danalögum á Englandi, Dublin á Írlandi og skosku eyjunum, auk þess að nema land á Hjaltlandseyjum, Færeyjum og Íslandi, og stofna ríki í Rússlandi. Í Bagdad dró Hús viskunnar til sín marga fræðimenn og Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi var skipaður yfirmaður þess árið 820. Arabíski lögspekingurinn Ahmad ibn Hanbal var hýddur fyrir kenningar sínar í valdatíð Abbasídakalífans Al-Mu'tasim. Á þessari öld stóð blómaskeið klassískrar javískrar menningar í konungsríkinu Mataram á Jövu. Bygging Búddahofsins Borobudur hófst þar líklega um 800. Um miðja öldina var konungsríkið Pagan stofnað þar sem nú er Mjanmar. Í Kína hnignaði Tangveldinu og náttúruhamfarir og lögleysa herjuðu á ríkið. Uppreisn Huang Chao varð upphafið að endalokum þess. Á þessari öld hrundi klassísk menning Maja vegna þurrka og borgarastyrjalda, og borgríkin Palenque, Copán, Tikal og Calakmul voru yfirgefin þegar fólk fluttist norður á bóginn.
Ár og áratugir
[breyta | breyta frumkóða]791–800 | 791 | 792 | 793 | 794 | 795 | 796 | 797 | 798 | 799 | 800 |
801–810 | 801 | 802 | 803 | 804 | 805 | 806 | 807 | 808 | 809 | 810 |
811–820 | 811 | 812 | 813 | 814 | 815 | 816 | 817 | 818 | 819 | 820 |
821–830 | 821 | 822 | 823 | 824 | 825 | 826 | 827 | 828 | 829 | 830 |
831–840 | 831 | 832 | 833 | 834 | 835 | 836 | 837 | 838 | 839 | 840 |
841–850 | 841 | 842 | 843 | 844 | 845 | 846 | 847 | 848 | 849 | 850 |
851–860 | 851 | 852 | 853 | 854 | 855 | 856 | 857 | 858 | 859 | 860 |
861–870 | 861 | 862 | 863 | 864 | 865 | 866 | 867 | 868 | 869 | 870 |
871–880 | 871 | 872 | 873 | 874 | 875 | 876 | 877 | 878 | 879 | 880 |
881–890 | 881 | 882 | 883 | 884 | 885 | 886 | 887 | 888 | 889 | 890 |
891–900 | 891 | 892 | 893 | 894 | 895 | 896 | 897 | 898 | 899 | 900 |
901–910 | 901 | 902 | 903 | 904 | 905 | 906 | 907 | 908 | 909 | 910 |