Vitavörður
Vitavörður er starfsmaður sem sér um gæslu, rekstur og hefur aðsetur í vita.[1]Dæmi eru að starfið hafi gengið í beinan karllegg.[2][3]
Starfið hefur að mestu leyti lagst af vegna sjálfvirkni.[4][2]Á Íslandi var vitavarðarstarfið formlega lagt niður árið 2007.[2]Óskar J. Sigurðsson vitavörður á Stórhöfða var sá síðasti til að búa í vita.[4]
Áður fyrr voru vitaverðir mikilvægir hlekkir í að tryggja öryggi sjómanna við Íslandsstrendur.[5] Hlutverk þeirra var meðal annars að kveikja á lýsingarbúnaði þegar það fór að rökkva og slökkva á lýsingarbúnaði þegar það fór að birta. Taka veðrið með reglulegu millibilli allan sólarhringinn og sinna tilfallandi viðhaldi við vitan.[4] Samhliða því stunduðu margir vitaverðir rannsóknir t.d. Fuglamerkingar, veðurathuganir, mengunarmælingar o.s.frv.[2][3]
Fjárlaga frumvarp ríkisins frá árinu 1940 kemur fram að eftirlaun fyrrum vitavarða og ekkjum þeirra hafi verið 300 kr.[6]
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „Íslensk nútímamálsorðabók“. islenskordabok.arnastofnun.is. Sótt 5. júlí 2024.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Guðjón Ármann Eyjólfsson. „Vitaverðir á Stórhöfða“. Veðurstofa Íslands.
- ↑ 3,0 3,1 „Hundrað ára afmæli Stórhöfðavita fagnað“. www.stjornarradid.is. 15. nóvember 2006. Sótt 5. júlí 2024.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bergþóra Jónsdóttir (júní 2009). „Síðasti vitavörðurinn“. Morgunblaðið.
- ↑ „Saga vitanna við Íslandsstrendur“. Veðurstofa Íslands. Sótt 5. júlí 2024.
- ↑ „Frumvarp til fjárlaga fyrir árið 1940“ (PDF).