Veraldlegur húmanismi
Veraldlegur húmanismi er lífsskoðun sem leggur áherslu á rökhyggju, efahyggju, gagnrýnina hugsun, siðfræði, og hafnar trúarkreddum, yfirnáttúru, gervivísindum og hjátrú. Þekkingarfræði veraldlegra húmanista byggir á því að notast einungis við rökfræðilegar (vísindalegar) aðferðir og tilraunir á hinum þekkta efnisheimi til að afla staðreynda um heiminn, lífið og tilveruna.[1] Náttúruhyggja er einnig viðhorf sem byggt er á en hún hafnar greinarmuninum á því náttúrulega og yfirnáttúrulega.
Veraldlegir húmanistar aðhyllast enga ákveðna siðferðiskenningu umfram aðra en ýmsar stefnuyfirlýsingar hafa verið gerðar af húmanistasamtökum. Þeir vilja meina að manneskjur geti verið siðlegar eða breytt siðferðislega rétt án trúarbragða. Þeir leggja áherslu á að hugsa sjálfstætt. Richard Norrman orðar það svo: „Þau sjónarmið sem ég stend fyrir eru mín eigin og ættu ekki að skiljast sem einhverjar kennisetningar húmanista eða réttrúnaður.“ Einnig er áhersla lögð á lífsskoðunarfrelsi, tjáningarfrelsi og lýðræði.
Húmanistar fagna margir hefðbundnum hátíðum eins og jólum eða sólstöðum og hafa skipulagt sínar eigin athafnir í gegnum félög sín: nafngiftir, fermingar, giftingar, jarðafarir og ákveðin tímamót.
Rætur[breyta | breyta frumkóða]
Veraldlegur húmanismi er afsprengi upplýsingarinnar á 18 öld og rökhyggju 19.aldar. [2]
Félög[breyta | breyta frumkóða]
Húmanistafélög hafa verið stofnuð víða um heim. Á Vesturlöndum má t.d. nefna Human-Etisk Forbund í Noregi, British Humanist Association á Bretlandi, American Humanist Association í Bandaríkjunum og Siðmennt á Íslandi.
International Humanist and Ethics Union (IHEU) eru regnhlífarsamtök þeirra sem aðhyllast veraldlegan húmanisma. Það eru 3-4 milljónir meðlima í yfir 40 löndum og yfir 100 samtökum.[3] IHEU hefur aðsetur í London.
Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]
- ↑ „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 3. mars 2018. Sótt 1. september 2015.
- ↑ http://americanhumanist.org/Humanism/What_is_Humanism
- ↑ „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 15. ágúst 2015. Sótt 1. september 2015.
Heimildir[breyta | breyta frumkóða]
- Richard Norrman (2012). Um Húmanisma. Ormstunga.
