Stjarnsiglingafræði

Rauði hringurinn eru þeir staðir þar sem sólin er í sömu hæð yfir sjóndeildarhringnum og blái hringurinn tunglið. Hnattstaða athugandans er á öðrum hvorum staðnum þar sem hringirnir skerast.

Stjarnsiglingafræði eða stjörnufræðileg siglingafræði er tækni til að taka staðarákvörðun út frá stöðu sólar, tungls, plánetanna í sólkerfinu eða þeim 57 leiðarstjörnum sem taldar eru upp á siglinga- og loftferðaalmanaki. Stjarnsiglingafræði hefur þróast í þúsundir ára og er enn í fullu gildi, þótt ný staðsetningartækni á borð við GPS hafi leyst hana af hólmi. Ætla má að staðarákvörðun með GPS sé um það bil 100 sinnum nákvæmari en stjarnsiglingafræðileg staðarákvörðun.

Stjarnsiglingafræði byggist á því að mæla horn himintungla miðað við sjóndeildarhring með sextant eða öðrum tækjum, og reikna þannig út hnattstöðu athugandans. Á tilteknum tíma er tiltekið himintungl beint yfir ákveðnum punkti á jarðarkringlunni. Þessi punktur nefnist jarðstaða og hægt er að finna hana út með því að fletta upp í siglingaalmanakinu miðað við staðartíma Greewich sem þarf að vera þekktur. Með því að mæla hornið milli hnattarins og sjóndeildarhringsins er hægt að reikna út fjarlægð athugandans frá jarðstöðu hans með einfaldri hornafræði og nota það til að setja stöðulínu í hring utanum jarðstöðu himinhnattarins. Athugandinn er þá einhversstaðar á þeirri línu. Oftast er miðað við skurðpunkt staðarlína þriggja til fimm leiðarstjarna til að draga úr skekkju.

Aðrar aðferðir til að reikna hnattstöðu eftir himintunglum miðast við að taka hæð sólar á hádegi, en þá þarf GMT ekki að vera þekktur.

Tilvísanir

  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.