Fara í innihald

Rökfræðileg raunhyggja

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Rökfræðileg raunhyggja var heimspekistefna á fyrri hluta 20. aldar sem sameinaði framstefnu („pósitívisma“) — sem segir að einungis vísindaleg þekking sé réttnefnd þekking — eða raunhyggju — sem segir að reynsla sé uppspretta allrar þekkingar — og apriorisma, þ.e. þá hugmynd að ákveðna þekkingu, svo sem þekkingu í stærðfræði eða rökfræði, sé hægt að öðlast óháð reynslu.

Rökfræðilegir raunhyggjumenn höfnuðu allri frumspeki og ýmsum gátum heimspekinnar og héldu því fram að fullyrðingar um frumspeki, trúarbrögð og siðfræði væru merkingarlausar og væru því ekkert annað en yfirlýsingar um tilfinningar, vonir, ótta og langanir. Einungis fullyrðingar sem hægt væri að sannreyna, ásamt fullyrðingum um stærðfræði og rökfræði, hefðu merkingu.

Uppruna rökfræðilegrar raunhyggju má rekja til Vínarhringsins á 3. áratug 20. aldar. Helstu heimspekingar Vínarhringsins og rökfræðilegrar raunhyggju voru Rudolf Carnap, Otto Neurath, Moritz Schlick, Carl Hempel, Herbert Feigl, Hans Reichenbach og Alfred Jules Ayer.

  • „Hvað er heimspekihugtakið sannreynsla, eða það sem er kallað verification á ensku?“. Vísindavefurinn.