Kolkrabbar
| Kolkrabbar | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Kolkrabbi af tegundinni Octopus defilippi
| ||||||||
| Ástand stofns | ||||||||
| Vísindaleg flokkun | ||||||||
|
Kolkrabbar (fræðiheiti Octopoda) eru ættbálkur af flokki smokka. Til eru um það bil 300 tegundir kolkrabba. Þeir lifa víða í úthöfum en flestar tegundir þeirra þó á grunnsævi og þá helst við kóralrif.
Útlit
[breyta | breyta frumkóða]Kolkrabbar hafa átta arma sem eru undir búknum en til eru tegundir með færri arma. Á öllum átta örmum kolkrabbans eru ótalmargar sogskálar sem eru mjög næmar. Á þeim eru efnanemar sem dýrin nota til þess að finna bragðið af því sem þeir snerta. Kolkrabbar nota arma sína einnig til þess að koma sér milli staða. Sjón þeirra eru mjög góð en þeir eru þó ekki taldir hafa litasjón.
Lifnaðarhættir
[breyta | breyta frumkóða]Húðfrumur kolkrabba eru mjög sérstakar og gera þeim kleift að skipta um lit og endurkasta ljósi á ýmsan hátt. Þeir nýta sér þennan hæfileika til þess að falla betur inn í umhverfi sitt og fela sig ef einhver hætta er á ferð og einnig til að hafa samskipti við aðra kolkrabba. Kolkrabbar eru einnig með þann hæfileika að geta sprautað þykku svörtu bleki úr blekkirtlum, sem einnig hjálpar þeim að fela sig og komast út úr slæmum aðstæðum. Kolkrabbar eru taldir vera mjög gáfuð dýr og greindastir allra hryggleysingja. Sýnt hefur verið fram á að þeir hafa bæði skammtíma- og langtímaminni og að taugakerfi þeirra er allflókið.
Æviskeið kolkrabba er frá því að vera um 6 mánuðir hjá minnstu tegundunum og allt upp í 3 - 5 ár hjá þeim stærstu. Sýnt hefur verið fram á að hægt sé að þjálfa kolkrabba til að opna krukku og má af því sjá að þetta eru klók dýr. Kolkrabbar eru rándýr og éta nánast hvað sem er.
Æxlun
[breyta | breyta frumkóða]Karldýrið notar einn af átta örmum sínum til þess að koma sæðinu inn í kvendýrið, armurinn sem þeir nota kallast hectocotylus. Kvendýrið getur haldið sæðisfrumunum lifandi þangað til að eggin eru fullþroskuð en eftir það fara eggin niður í möttulholið og frjóvgast þar. Kvendýrið býr til holu á sjávarbotninum, gætir þar eggjanna og veitir að þeim súrefni. Úr eggjunum koma lirfur sem svífa um í hafinu. Eftir að karldýrið hefur æxlast lifir það ekki lengi.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]
