Söguljóð

Fleygrúnaspjald með Gilgameskviðu á akkadísku.

Söguljóð (kviða, hetjuljóð, óðsaga eða epísk kvæði) er oftar en ekki langt kvæði (epos), sem er sagt af sögumanni, venjulega um hetjudáðir og atburði sem eru mikilvægir póstar einhvers menningarbrots eða þjóðar. Algengt er að söguljóð eigi sér rætur í munnlegri hefð og Albert Lord og Milman Parry hafa sett fram rök að því að klassísk söguljóð Forngrikkja hafi í grunninn verið til í munnlegri geymd og verið munnlega samin. Hvað sem um það er þá hafa söguljóð verið skrifuð niður síðan Hómerskviður voru ritaðar og verk Virgils, Dante Alighieri og John Miltons hefðu líklega ekki lifað hefðu þau ekki verið bókfest.

Hin fyrstu söguljóð eiga sér undirstöðu í sjálfum sér, eins og Bjólfskviða og Ilíonskviða og eru því frumkviður. Söguljóð sem braga eftir þessum gömlu kviðum, eins og til dæmis Eneasarkviða Virgils eða Paradísarmissir Miltons eru aftur á móti þekkt sem síðkviður. Önnur tegund af söguljóði er smákviðan, sem er stutt sagnrænt kvæði með rómantískum eða goðsögulegum efnivið. Smákviður urðu til á hellenískum tíma hjá höfundum á borð við Kallímakkos og Apolloníos frá Ródos. Ovidius er oft talinn meistari þessa bókmenntaforms. Stundum er þátturinn um Nísus og Evrýalus í 9. bók Enesarkviðu talinn dæmi um klasssíska smákviðu.

  Þessi bókmenntagrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.