Kergúelen kál

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Kergúelen kál

Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
(óraðað): Angiosperms
(óraðað) Eudicots
(óraðað) Rosids
Ættbálkur: Krossblómabálkur (Brassicales)
Ætt: Krossblómaætt (Brassicaceae)
Ættkvísl: Pringlea
T. Anderson ex Hook. f.
Tegund:
P. antiscorbutica

Tvínefni
Pringlea antiscorbutica
R. Br. ex Hook.f.

Kergúelen kál (fræðiheiti: Pringlea antiscorbutica) er eina tegund ættkvíslarinnar, Pringlea af krossblómaætt. Það er nefnd eftir eyjaklasanum sem það fannst, Kergúelen-eyjar, sem nefndar er eftir Josep de Kerguelen Trémarec. Ættkvíslarheitið er til heiðurs Sir John Pringle sem var forseti Konunglega breska vísindafélagsins um það leyti sem kafteinn James Cook kom til eyjanna 1776.

Útbreiðsla[breyta | breyta frumkóða]

Tegundin vex á Heard eyju og McDonald eyjum, Crozet eyjum, Prince Edward eyjum og Kergueleneyjum. Þessar fjarlægu eyjar eru hérumbil 50° suðlægrar breiddargráðu, með nær stöðuga vestanátt. Þessi veðurfarsskilyrði eru óhentug fyrir vindfrjóvgun, nema á þeim fáu mildu dögum mildu dögum sem eru. Kálið hefur tvær aðferðir til frjóvgunar, fyrst og fremst er flugutegund nokkur sérhæfð fyrir verkefnið og þegar hún bregst hefur hún sjálffrjóvgun.[1] Fullþroskuð synir háu aðlögun að kulda svo sem há polyamí gildi.

Gamalt Kerguelen-kál á "Péninsule Rallier du Baty", Kerguelen eyjum

Nytjar[breyta | breyta frumkóða]

Þessi jurt er æt og inniheldur mikið af kalín. Laufin innihalda C-vitamin ríka olíu, staðreynd sem fyrr á dögum gerði hana áhugaverða fyrir sjómenn sem þjáðust af skyrbjúgi og þaðan kemur aftur seinni hluti tegundarheitisins á Latínu. Það var nauðsynlegt í mataræði hvalveiðimanna á Kergueleneyjum þegar allt kjöt var uppurið.[2]

Verndarstaða[breyta | breyta frumkóða]

Kerguelen-kál á Mayes eyju (Kerguelen eyjum)

Micropezid flugnategundin Calycopteryx mosleyi er tengd þessari plöntu. Hvorutveggja eru í hættu vegna ágangs kanína (ágeng innflutt tegund) sem éta kálið.

Tilvitnanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Schermann-Legionnet, Agnes; Hennion, Françoise; Vernon, Philippe; Atlan, Anne, Breeding system of the subantarctic plant species Pringlea antiscorbutica R. Br. and search for potential insect pollinators in the Kerguelen Islands Polar Biol. 30:1183–1193. (pdf Geymt 13 mars 2016 í Wayback Machine)
  2. In Pursuit of Plants, pp. 297-299.

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

Wikilífverur eru með efni sem tengist