„Hráolía“: Munur á milli breytinga
m robot Breyti: nah:Chapopohtli |
Jóna Þórunn (spjall | framlög) m sameina úr Hráolíu |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Hráolía''', stundum óformlega kölluð ''svartagull'', er þykkur dökk[[Brúnn|brún]]- eða [[Grænn|grænleitur]] [[vökvi]] sem finnst víða í efri [[jarðlög]]um [[Jarðskorpa|jarðskorpunnar]]. Hún inniheldur flókna blöndu [[Kolvetni|kolvetna]], oft [[alkan]]a, en útlit, samsetning og hreinleiki er mjög misjafn. Almennt er litið svo á að hráolía myndist við það að rotnaðar [[planta|plöntu]]- og [[dýr]]aleifar grafist undir jarðlögum þar sem að þær verða fyrir miklum hita og þrýstingi í milljónir ára. |
'''Hráolía''', stundum óformlega kölluð ''svartagull'', er þykkur dökk[[Brúnn|brún]]- eða [[Grænn|grænleitur]] [[vökvi]] sem finnst víða í efri [[jarðlög]]um [[Jarðskorpa|jarðskorpunnar]]. Hún inniheldur flókna blöndu [[Kolvetni|kolvetna]], oft [[alkan]]a, [[alken]]a, [[Hringalkani|hringalkana]] eða [[arómatísk efnasambönd]], en útlit, samsetning og hreinleiki er mjög misjafn. Almennt er litið svo á að hráolía myndist við það að rotnaðar [[planta|plöntu]]- og [[dýr]]aleifar grafist undir jarðlögum þar sem að þær verða fyrir miklum hita og þrýstingi í milljónir ára. Efnasamsetning hráolíu er mjög mismunandi eftir því hvar hún finnst.<ref>Moore, Stanitski, Jurs. (2008). Chemistry: The Moleculer Science (3rd ed.). Ástralía: Thomson, Brooks/Cole.</ref> |
||
Hráolía er fyrst og fremst notuð sem [[eldsneyti]] og er sem slík ein mikilvægasta [[orkuuppspretta]] heimsins og gríðarlega mikilvæg í [[efnahagur|efnahagslegu]] tilliti. Hráolía er þó ekki notuð sem eldsneyti beint, heldur þarf að vinna hana frekar í [[olíuhreinsunarstöð]]vum en við það verða til mismunandi afurðir (eftir mismunandi suðupunktum) eins og [[gas]] ([[própan]], [[etan]], [[bútan]]), [[bensín]], [[steinolía]] ([[þotueldsneyti]]), [[dísilolía]], [[brennsluolía]], [[vax]] og [[asfalt]]. |
Hráolía er fyrst og fremst notuð sem [[eldsneyti]] og er sem slík ein mikilvægasta [[orkuuppspretta]] heimsins og gríðarlega mikilvæg í [[efnahagur|efnahagslegu]] tilliti. Hráolía er þó ekki notuð sem eldsneyti beint, heldur þarf að vinna hana frekar í [[olíuhreinsunarstöð]]vum en við það verða til mismunandi afurðir (eftir mismunandi suðupunktum) eins og [[gas]] ([[própan]], [[etan]], [[bútan]]), [[bensín]], [[steinolía]] ([[þotueldsneyti]]), [[dísilolía]], [[brennsluolía]], [[vax]] og [[asfalt]]. |
||
Hráolía er einnig notuð sem [[hráefni]] í efnaiðnaði í framleiðslu á [[Leysiefni|leysiefnum]], [[Áburður|áburði]], [[Skordýraeitur|skordýraeitri]] og [[plast]]i. |
Hráolía er einnig notuð sem [[hráefni]] í efnaiðnaði í framleiðslu á [[Leysiefni|leysiefnum]], [[Áburður|áburði]], [[Skordýraeitur|skordýraeitri]] og [[plast]]i. |
||
== Tilvísanir == |
|||
<references/> |
|||
== Tenglar == |
== Tenglar == |
||
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3296166 ''Jafnvel Nói notaði olíu''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1974] |
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3296166 ''Jafnvel Nói notaði olíu''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1974] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Tengill ÚG|cs}} |
{{Tengill ÚG|cs}} |
||
{{Tengill ÚG|ru}} |
{{Tengill ÚG|ru}} |
||
{{Tengill ÚG|sv}} |
{{Tengill ÚG|sv}} |
||
{{Tengill ÚG|ar}} |
{{Tengill ÚG|ar}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Tengill GG|de}} |
{{Tengill GG|de}} |
||
{{Tengill GG|sv}} |
{{Tengill GG|sv}} |
||
Útgáfa síðunnar 15. apríl 2009 kl. 10:44
Hráolía, stundum óformlega kölluð svartagull, er þykkur dökkbrún- eða grænleitur vökvi sem finnst víða í efri jarðlögum jarðskorpunnar. Hún inniheldur flókna blöndu kolvetna, oft alkana, alkena, hringalkana eða arómatísk efnasambönd, en útlit, samsetning og hreinleiki er mjög misjafn. Almennt er litið svo á að hráolía myndist við það að rotnaðar plöntu- og dýraleifar grafist undir jarðlögum þar sem að þær verða fyrir miklum hita og þrýstingi í milljónir ára. Efnasamsetning hráolíu er mjög mismunandi eftir því hvar hún finnst.[1]
Hráolía er fyrst og fremst notuð sem eldsneyti og er sem slík ein mikilvægasta orkuuppspretta heimsins og gríðarlega mikilvæg í efnahagslegu tilliti. Hráolía er þó ekki notuð sem eldsneyti beint, heldur þarf að vinna hana frekar í olíuhreinsunarstöðvum en við það verða til mismunandi afurðir (eftir mismunandi suðupunktum) eins og gas (própan, etan, bútan), bensín, steinolía (þotueldsneyti), dísilolía, brennsluolía, vax og asfalt.
Hráolía er einnig notuð sem hráefni í efnaiðnaði í framleiðslu á leysiefnum, áburði, skordýraeitri og plasti.
Tilvísanir
- ↑ Moore, Stanitski, Jurs. (2008). Chemistry: The Moleculer Science (3rd ed.). Ástralía: Thomson, Brooks/Cole.
Tenglar
Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG