„Frédéric Chopin“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 2. júní 2019 kl. 18:35

Frédéric-François Chopin (1. mars 1810 – 17. október 1849), er vinsælasta tónskáld Pólverja og á meðal vinsælustu píanó tónskálda heims, en hann skrifaði flest tónverk sín fyrir píanóið. Hann var skírður Fryderyk Franciszek Chopin en breytti því síðar í franska útgáfu „Frédéric-François“ þegar hann fór frá Pólandi til Parísar tvítugur að aldri. Síðasta nafn hans er stundum stafað Szopen í pólskum textum. Hann fæddist að sögn 1. mars 1810 en skírnarvottorð hans segir fæðingardaginn vera 22. febrúar. Hann fæddist í Żelazowa Wola í miðju Póllandi nálægt Sochaczew. Móðir hans hét Tekla Justyna Krzyżanowska en franskættaður faðir hans hét Mikołaj (Nicolas) Chopin.

Ævi

Ungur að aldri voru hæfileikar hans auðheyranlegir og mætti líkja honum við Mozart. Sjö ára að aldri hafði hann þegar samið tvær pólóníur, sú fyrri var gefin út á verkstæði föður Cybulski. Undraverk hans kom út í dagblaði í Varsjá og varð „Chopin litli“ aðdráttarafl við gestamóttöku aðalsgestastofa í höfuðborginni. Hann hélt einnig opinbera góðgerðartónleika. Fyrsti kennari hans á píanó var fiðluleikarinn Wojciech Żywny — frá 1816 til 1822, sem kenndi honum þar til Chopin skaraði fram úr kennara sínum.

Hann fékk frekari leiðsögn frá Wilhelm Würfel en eftir að hafa heimsótt Vín 1831 fór hann til Parísar þar sem hann eyddi miklum hluta ævi sinnar. Um 1838 var Chopin orðin frægur í París og hafði eignast vini á borð við óperuskáldið Vincenzo Bellini og málarann Eugène Delacroix.

Upp úr 1840 fór heilsu hans að hraka og hann lést 1849 og er grafinn í Père Lachaise í París (að undanskildu hjarta hans sem var jarðsett í Kirkju heilaga krossins í Varsjá). Sálumessa Mozarts var spiluð við jarðarför hans.

Tenglar

Í Valdemosaklaustri; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1964

Erlendir tenglar:

ChopinMusic - nótur, upptökur, myndir og forum.
(Project Gutenberg rafrænar bækur):
Chopin's partitions frá Mutopia Project
Safn Chopins á Classical Music Archives
International Frederick Chopin Piano Competition

Upptökur

Ókeypis upptökur af Chopin's music eftir Donald Betts (3 ballades, 3 études, 2 nocturnes, 1 mazurka)
Ókeypis upptökur af Chopin's music eftir Paul Cantrell
Piano Society.com — Chopin — Various free recordings of Chopin's music in MP3 format.
Classic Cat — Chopin
The Chopin MIDI Archive

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
 [[Mynd:Eugène Ferdinand Victor Delacroix 043.jpg|thumb|right|Ókláruð mynd af '''Chopin''' eftir [[Eugène Delacroix]], 1838]]
-'''Frédéric-François Chopin''' ([[1. mars]] [[1810]] – [[17. október]] [[1849]]), er vinsælasta tónskáld [[Pólland|Pólverja]] og á meðal vinsælustu píanó tónskálda heims, en hann skrifaði flesti tónverk sín fyrir píanóið. Hann var skírður '''Fryderyk Franciszek Chopin''' en breytti því síðar í franska útgáfu „Frédéric-François“ þegar hann fór frá Pólandi til Parísar tvítugur að aldri. Síðasta nafn hans er stundum stafað Szopen í pólskum textum.
+'''Frédéric-François Chopin''' ([[1. mars]] [[1810]] – [[17. október]] [[1849]]), er vinsælasta tónskáld [[Pólland|Pólverja]] og á meðal vinsælustu píanó tónskálda heims, en hann skrifaði flest tónverk sín fyrir píanóið. Hann var skírður '''Fryderyk Franciszek Chopin''' en breytti því síðar í franska útgáfu „Frédéric-François“ þegar hann fór frá Pólandi til Parísar tvítugur að aldri. Síðasta nafn hans er stundum stafað Szopen í pólskum textum. Hann fæddist að sögn [[1. mars]] [[1810]] en skírnarvottorð hans segir fæðingardaginn vera [[22. febrúar]]. Hann fæddist í [[Żelazowa Wola]] í miðju Póllandi nálægt Sochaczew. Móðir hans hét [[Tekla Justyna Krzyżanowska]] en franskættaður faðir hans hét [[Mikołaj (Nicolas) Chopin]].
-Hann fæddist að sögn [[1. mars]] [[1810]] en skírnarvottorð hans segir fæðingardaginn vera [[22. febrúar]]. Hann fæddist í [[Żelazowa Wola]] í miðju Póllandi nálægt Sochaczew. Móðir hans hét [[Tekla Justyna Krzyżanowska]] en franskættaður faðir hans hét [[Mikołaj (Nicolas) Chopin]].
 == Ævi ==
-Ungur að aldri voru hæfileikar hans auðheyranlegir og mætti líkja hans og [[Mozart]]s saman. Sjö ára að aldri hafði hann þegar samið tvær [[pólóníur]], sú fyrri var gefin út á verkstæði föður Cybulski. Undraverk hans kom út í dagblaði í Varsjá og varð „Chopin litli“ aðdráttarafl við gestamóttöku aðalsgestasofa í höfuðborginni. Hann hélt einnig opinbera góðgerðartónleika. Fyrsti kennari hans á píanó var fiðluleikarinn [[Wojciech Żywny]] — frá [[1816]] til [[1822]], sem kenndi honum þar Chopin skaraði fram úr kennara sínum.[[Mynd:Chopin zelazowa wola.JPG|thumb|right|Minnisvarði Frédéric Chopin í [[Żelazowa Wola]] ([[Józef Gosławski]], 1955/1969)]]
+Ungur að aldri voru hæfileikar hans auðheyranlegir og mætti líkja honum við [[Mozart]]. Sjö ára að aldri hafði hann þegar samið tvær [[pólóníur]], sú fyrri var gefin út á verkstæði föður Cybulski. Undraverk hans kom út í dagblaði í Varsjá og varð „Chopin litli“ aðdráttarafl við gestamóttöku aðalsgestastofa í höfuðborginni. Hann hélt einnig opinbera góðgerðartónleika. Fyrsti kennari hans á píanó var fiðluleikarinn [[Wojciech Żywny]] — frá [[1816]] til [[1822]], sem kenndi honum þar til Chopin skaraði fram úr kennara sínum.[[Mynd:Chopin zelazowa wola.JPG|thumb|right|Minnisvarði Frédéric Chopin í [[Żelazowa Wola]] ([[Józef Gosławski]], 1955/1969)]]
 Hann fékk frekari leiðsögn frá [[Wilhelm Würfel]] en eftir að hafa heimsótt Vín 1831 fór hann til Parísar þar sem hann eyddi miklum hluta ævi sinnar. Um [[1838]] var Chopin orðin frægur í París og hafði eignast vini á borð við óperuskáldið [[Vincenzo Bellini]] og málarann [[Eugène Delacroix]].