„Bóndadagur“: Munur á milli breytinga
Lína 12: | Lína 12: | ||
== Bóndadagur á næstu árum == |
== Bóndadagur á næstu árum == |
||
* 2020 - 24. janúar |
|||
* 2021 - 22. janúar |
* 2021 - 22. janúar |
||
* 2022 - 21. janúar |
* 2022 - 21. janúar |
Útgáfa síðunnar 21. júní 2020 kl. 11:17
Fyrsti dagur Þorra er nefndur bóndadagur en sá síðasti þorraþræll. Um fyrsta dag Þorra segir í bréfi Jóns Halldórssonar í Hítardal (f. 1665) til Árna Magnússonar frá árinu 1728, að sú hefð sé meðal almennings að húsmóðirin færi út kvöldið áður og bjóði þorrann velkomin, og inn í bæ, eins og um tignann gest væri að ræða.
Hefðir á bóndadag
Eins segir í Þjóðsögum Jóns Árnasonar að bóndi skyldi bjóða þorra velkomin með eftirfarandi hætti:
- ... með því að þeir áttu að fara fyrstir á fætur allra manna á bænum þann morgun sem þorri gekk í garð. Áttu þeir aða fara ofan og á skyrtunni einni, vera bæði berlæraðir og berfættir, en fara í aðra skálmina og láta hina lafa og draga hana á eftir sér á öðrum fæti, ganga svo til dyra, ljúka upp bæjarhurðinni, hoppa á öðrum fæti í kringum bæinn, draga eftir sér brókina á hinum og bjóða þorra velkomin í garð eða til húsa. Síðan áttu þeir að halda öðrum bændum úr byggðarlaginu veislu fyrsta þorradag; þetta er „að fagna þorra“.
- Sumstaðar á Norðurlandi er fyrsti þorradagur enn í dag kallaður „bóndadagur“ á þá húsfreyjan að halda vel til bónda síns og heita þau hátíðabrigði enn „þorrablót“.
Hefðir á bóndadag í dag
Núna hefur sú hefð komist á að konur gefi bónda sínum blóm á þessum degi. Líkt og að menn gefa konu sinni blóm á konudaginn, fyrsta dag Góu.
Bóndadagur á næstu árum
- 2021 - 22. janúar
- 2022 - 21. janúar
Þorri
- Aðalgrein: Þorri
Þorri hefst alltaf á föstudegi í 13. viku vetrar. Nú á bilinu 19. til 25. janúar en 9. til 15. janúar í gamla stíl fyrir 1700. Hann er fjórði mánuður vetrar í gamla norræna tímatalinu og upphaflega mun upphaf hans hafa miðast við fyrsta nýtt tungl eftir vetrarsólhvörf.
Tengt efni
- Konudagur, fyrsti dagur Góu
- Yngismeyjardagur, fyrsti dagur Hörpu og jafnframt Sumardagurinn fyrsti.
- Yngissveinadagur, fyrsti dagur Einmánaðar.
Heimildir
- Árni Björnsson (2000). Saga daganna.
- Jón Árnason (1954-1961). Þjóðsögur Jóns Árnasonar.