Jawi
Jawi er útfærsla á arabíska stafrófinu fyrir malasísk tungumál, m.a. asenísku. Það er annað af tveimur opinberum leturkerfum í Brúnei, og að hluta notað í Malasíu, Indónesíu og Singapúr, einkum í trúarlegu samhengi.
Kynning[breyta | breyta frumkóða]
Jawi-stafrófið hefur verið til í margar aldir á Malaja-svæðinu. Þróun þess hefur verið tengd komu Íslams í heimshlutann. Það samanstendur aðallega af arabískum stöfum en einnig nokkrum sem aðeins eru í Jawi.
Jawi-stafrófið er eitt elsta letur sem notað hefur verið til að skrifa Malaj. Það hefur verið í notkun síðan á tíma Pasai íslams, til Súltánadæmisins Malacca, Súltánadæmisins Johur og í Aceh á 17. öld. Sannanir fyrir þessu finnast Terengganu töflunni frá því 1303 e.Kr., á meðan elstu heimildir um rómverskt stafróf eru frá því undir lok 19. aldar.
Bókstafir[breyta | breyta frumkóða]
| Stafur | Stakur | Fremst í orði | Í miðju orði | Í enda orðs | Nafn |
|---|---|---|---|---|---|
| ا | ﺍ | ﺎ | alif | ||
| ب | ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ba |
| ت | ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | ta |
| ث | ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | tha |
| ج | ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | jim |
| ح | ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ha |
| چ | ﭺ | ﭼ | ﭽ | ﭻ | cha |
| خ | ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | kha |
| د | ﺩ | ﺪ | dal | ||
| ذ | ﺫ | ﺬ | dzal | ||
| ر | ﺭ | ﺮ | ra | ||
| ز | ﺯ | ﺰ | zai | ||
| س | ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sin |
| ش | ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | shin |
| ص | ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | sad |
| ض | ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | dhad |
| ط | ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | tho |
| ظ | ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | dzo |
| ع | ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ain |
| غ | ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ghain |
| ڠ | nga | ||||
| ف | ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fa |
| ڤ | ﭪ | ﭬ | ﭭ | ﭫ | pa |
| ق | ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qaf |
| ك | ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kaf |
| ڬ | gaf | ||||
| ل | ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lam |
| م | ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mim |
| ن | ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nun |
| و | ﻭ | ﻮ | wau | ||
| ۏ | va | ||||
| ه | ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ha |
| ي | ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | ya |
| ڽ | nya |