Hvalfjarðargöng

Sunnanvert op Hvalfjarðarganganna.

Hvalfjarðargöngin eru jarðgöng á milli Suðvesturlands og Vesturlands. Í þeim liggur Vesturlandsvegur undir utanverðan Hvalfjörð. Göngin eru samtals 5770 metrar að lengd og þar af liggja 3750 metrar undir sjó. Göngin eru að mestu tvíbreið en þrjár akreinar í hallanum norðan megin. Dýpst fara göngin 165 metra undir yfirborð sjávar og eru grafin djúpt í berggrunninn undir sjávarbotninum. Um 5.500 bílar ferðast um göngin á sólarhring en göngin voru upprunalega hönnuð fyrir aðeins fimm þúsund bíla á sólarhring.

Um framkvæmdina

Göngin voru grafin á árunum 1996-1998 og voru opnuð fyrir bílaumferð þann 11. júlí 1998 af þáverandi forsætisráðherra, Davíð Oddsyni. Frá opnun ganganna hafa um 14 milljónir ökutækja farið um göngin eða um 5.500 bílar á sólarhring að meðaltali. Við byggingu ganganna var farin ný leið í slíkum stórframkvæmdum á Íslandi þar sem einkafyrirtæki stóð fyrir framkvæmdunum og fjármagnaði án aðkomu ríkissjóðs.

Það er Spölur ehf. sem sá um framkvæmdina og er nú rekstraraðili og eigandi Hvalfjarðarganganna í dag og innheimtir veggjald af vegfarendum til að borga fyrir framkvæmdina. Upphaflega var áætlað að göngin yrðu greidd að fullu eftir 20 ár frá opnun en umferð um þau hefur reynst töluvert meiri en gert var ráð fyrir og því mun það mark nást nokkuð fyrr. Um það var samið að íslenska ríkið eignaðist göngin þegar þau verða greidd að fullu.

Notkun ganganna

Frá þeim tíma að göngin voru kláruð hafa ríflega 15 milljónir ökutækja farið um göngin og meðaltalsumferð er um 5.500-6.000 bílar á sólarhring en göngin voru upprunalega hönnuð fyrir aðeins fimm þúsund bíla á sólarhring. Talið er að vegna hækkandi bensínverðs frá árinu 2003 þá hafi eitthvað dregið úr umferðinni. Göngin voru mikil samgöngubót fyrir alla sem leið eiga um Hvalfjörð þar sem þau stytta leiðina frá Borgarfirði að Reykjavík um 42 km. Mestu hafa göngin þó breytt fyrir íbúa Akraness en landleið þeirra til Reykjavíkur styttist um 60 km með tilkomu ganganna og gerði það kleyft að nú sækja margir vinnu til Reykjavíkur frá Akranesi og öfugt.

Svindl

Eitthvað hefur verið um það að fólk svindli sér í göngin án þess að borga en hefur þetta farið upp í 39 skipti og jafnvel 65.

Ný göng

Spölur ætlast til að ný göng, samhliða Hvalfjarðargöngunum, verði grafin til að sporna við umferð, en þeir telja að það muni vera varasamt fari umferð yfir sex þúsund bíla á dag. Áætlaði Spölur að hin nýju göng yrðu klár árið 2013-2014, en tilraunaborunum er lokið. Þær áætlanir hafa ekki gengið eftir

Banaslys

Þann 6. júní 2016, varð fyrsta banaslysið þegar fólksbil og jeppi skullu saman í hörðum árekstri. Einn maður lést og 4 slösuðust þar af þrír alvarlega.

Tenglar

• Spölur ehf
• Vegagerðin
• Ljósmyndir úr Hvalfjarðargöngunum á vegum islandsmyndir.is^{[óvirkur tengill]}