Bólusótt

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Barn sýkt af bólusótt.

Bólusóttlatínu Variola eða Variola vera) var bráðsmitandi sjúkdómur sem lagðist á fólk.[1] Talið er að sé búið að útrýma sóttinni. Tvær veirur geta valdið bólusótt, variola maior og variola minor. Variola maior er skæðari og dregur sjúklinginn til dauða í 3–35% tilvika. Á hinn bóginn er variola minor mildari og leiðir til dauða í innan við 1% tilvika.[2] Ör á húð eru dæmigerð fyrir þá sem fengið hafa bólusótt. Sjúkdómurinn getur leitt til blindu og ófrjósemi hjá körlum.

Bólusótt olli dauða um 300–500 milljóna manna á 20. öld. World Health Organization (WHO) áætlar að 1967 hafi 15 milljónir smitast af sjúkdómnum og tvær milljónir látist. Í kjölfar bólusetningarherferða á 19. og 20. öld tókst að útrýma bólusótt árið 1979. Engum sjúkdóm hefur verið fullkomlega útrýmt síðan. Árangrinum er ekki síst að þakka því að aðeins ein veira eða tvær valda sjúkdómnum.

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Ryan, K.J. og Ray, C.G. (ritstj.), Sherris Medical Microbiology (McGraw Hill, 2004): 525–7.
  2. Behbehani, A.M., „The smallpox story: life and death of an old disease“, Microbiological Revue 47 (4) (1983):455-509.