Þórður Jónsson helgi
Þórður Jónsson helgi – eða Þórður góðimaður – (um 1340 – 1385) var íslenskur alþýðumaður sem talinn var heilagur maður eftir að hann var tekinn af lífi.
Faðir Þórðar var e.t.v. Jón Pétursson (d. 1355), móðir ókunn. Þórður er talinn hafa búið á Barðaströnd.
Á jólum árið 1385 reið Guðmundur Ormsson sýslumaður frá Skarði á Skarðsströnd heim til Þórðar og tók hann höndum. Hann var síðan höggvinn á Krosshólum, eftir dómi Orms Snorrasonar sýslumanns á Skarði. Bein hans voru grafin upp 1389 og flutt í Stafholt í Borgarfirði, „í kirkjugarð, eftir skipan officialis og samþykki allra lærðra manna, og hyggja menn hann helgan mann“. Íslenska kirkjan mun skv. þessu að einhverju leyti hafa viðurkennt Þórð sem dýrling, en fyrst og fremst var um alþýðuhreyfingu vestanlands að ræða. Þórður var talinn góður til áheita.
Gatan Þórðarsveigur í Grafarholtshverfi í Reykjavík, er kennd við Þórð góðamann. Allmörg örnefni í Borgarfirði, á Mýrum og víðar, eru sennilega dregin af nafni Þórðar góðamanns.
Heimild
[breyta | breyta frumkóða]- Páll Eggert Ólason: Íslenskar æviskrár V, Reykjavík 1952, 520-521.
- Gustav Storm (útg.): Islandske annaler indtil 1578, Christiania 1888, 414–416.
- Vefsíða Reykjavíkurborgar.