Flatarmál

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
(Endurbeint frá Svæði)

Í stærðfræði er hugtakið flatarmál notað yfir tölugildi tvívíðs afmarkaðs svæðis.

Taka má ferhyrning sem dæmi: Líta má á beina línu milli tveggja punkta sem einvíðan vigur. Hann hefur aðeins lengd, sé vigurinn ekki skoðaður með tilliti til tví- eða þrívíðs umhverfis. Sé annar vigur leiddur inn í dæmið, sem er einnig einvíður, en situr hornrétt á við hinn fyrrnefnda vigur, þá afmarka vigrarnir tveir tvívíðan flöt, sem finna má flatarmálið á með því að margfalda lengdir vigranna saman.

Að jafnaði er flatarmál gefið upp dags daglega með mælieiningum, gjarnan úr SI kerfinu. Til dæmis er flatarmál landa gefið upp í ferkílómetrum (km²), flatarmál akurlendis í hektörum (eða hektómetrum), (hm²), og flatarmál húsnæðis í fermetrum (m²). Veldisvísinn hjá mælieiningunni má nota til þess að sjá hversu margar svigrúmsvíddir umrætt rúm hefur. T.d. myndu rúmkílómetrar - km³ vera með þrjár svigrúmsvíddir, og lýsir 1km³ þá þrívíðu rúmi.

Formúlur[breyta | breyta frumkóða]

Algengar flatarmálsformúlur:
Gerð Formúla Breytur
Jafnhliða þríhyrningur er hliðarlengd.
Þríhyrningur er hálft ummálið, , og tákna lengd hvers hliðarstriks.
Þríhyrningur og eru einhverjar tvær hliðar og er hornið á milli.
Þríhyrningur er grunnlína þríhyrnings og hæð hans.
Ferningur er lengd einnar hliðar.
Rétthyrningur er hæðin og er breidd rétthyrningsins.
Tígull og eru hornalínulengdirnar.
Samsíðungur er grunnlínan og er lóðlínan.
Trapisa og eru samsíða hliðar og er fjarlægðin á milli þeirra (eða „hæð“).
Reglulegur sexhyrningur er hliðarlengd sexhyrningsins.
Reglulegur átthyrningur er hliðarlengd átthyrningsins.
Reglulegur marghyrningur, reglulegur hyrningur er hliðarlengd marghyrningsins og er hliðarfjöldinn.
Hringur er radíus og þvermálið.

Tengt efni[breyta | breyta frumkóða]