Skoða frumkóða fyrir Sumarólympíuleikarnir 1908

[[Mynd:Dorando_Pietri_BN.jpg|thumb|right|Frægasta atvik leikanna varð þegar [[Dorando Pietri]] var hjálpað yfir marklínuna í [[maraþon]]hlaupinu.]]
'''Sumarólympíuleikarnir 1908''' voru haldnir í [[London]] [[27. apríl]] til 31. október [[1908]]. Þetta teljast fjórðu formlegu [[Ólympíuleikarnir|Ólympíuleikar]] nútímans, en [[Sumarólympíuleikarnir 1906|leikarnir 1906]] teljast í dag ekki fullgildir Ólympíuleikar. Íslendingar tóku í fyrsta sinn þátt í þessum leikum, sendu sýningarhóp glímumanna á vettvang auk þess sem Íslendingur var í [[Danmörk|danska]] keppnisliðinu í [[fangbrögð]]um.

== Aðdragandi og skipulag ==
Upphaflega stóð til að halda leikana í [[Róm]] en eldgos í [[Vesúvíus]]i sem olli miklu tjóni í [[Napólí]] varð til þess að staðnum var breytt. Sérstakur leikvangur, [[White City Stadium]] sem tók 68.000 manns í sæti, var reistur fyrir leikana. 

Skráning þátttakenda var einungis leyfð í gegnum ólympíunefndir þátttökulandanna eins og verið hafði á leikunum 1906. 22 [[ólympíunefnd]]ir tóku þátt og liðin gengu flest inn á leikvanginn með [[þjóðfáni|þjóðfána]]. [[Finnland|Finnar]] hefðu átt að ganga undir [[fáni Rússlands|fána Rússlands]] þar sem Finnland var þá hluti af [[Rússneska keisaradæmið|Rússneska keisaradæminu]] en þeir neituðu heldur að taka þátt í opnunarathöfninni. Hið sama gerðu [[Svíþjóð|Svíar]] þar sem gleymst hafði að setja [[fáni Svíþjóðar|sænska fánann]] upp við leikvanginn.

== Keppnisgreinar ==
Keppt var um 110 gullverðlaun í 24 íþróttaflokkum. (Fjöldi gullverðlauna gefinn upp í sviga.)
{{col-begin}}
{{col-3}}
* [[Mynd:Athletics pictogram.svg|20px]]   [[Frjálsar íþróttir]] (26)
* [[Mynd:Rowing pictogram.svg|20px]]   [[Kappróður]] (4)
* [[Mynd:Boxing pictogram.svg|20px]]   [[Hnefaleikar]] (5)
* [[Mynd:Cycling (road) pictogram.svg|20px]]    [[Hjólreiðar]] (6)
* [[Mynd:Lacrosse pictogram.svg|20px]]   [[Lacrosse]] (1)
* [[Mynd:Fencing pictogram.svg|20px]]   [[Skylmingar]] (4)
* [[Mynd:Football pictogram.svg|20px]]   [[Knattspyrna]] (1)
* [[Mynd:Gymnastics (artistic) pictogram.svg|20px]]   [[Fimleikar]] (2)
{{col-3}}
* [[Mynd:Field hockey pictogram.svg|20px]]   [[Hokkí]] (1)
* [[Mynd:Jeu de paume pictogram.svg|20px]]   [[Jeu de paume]] (1)
* [[Mynd:Racquets pictogram.svg|20px]]   Raquette (2)
* [[Mynd:Wrestling pictogram.svg|20px]]   [[Fangbrögð]] (9)
* [[Mynd:Tug of war pictogram.svg|20px]]   [[Reiptog]] (1)
* [[Mynd:Water motorsports pictogram.svg|20px]]   Vélbátasigling (3)
* [[Mynd:Figure skating pictogram.svg|20px]]   [[Listdans á skautum]] (4)
* [[Mynd:Polo pictogram.svg|20px]]   [[Póló]] (1)
{{col-3}}
* [[Mynd:Rugby union pictogram.svg|20px]]   [[Ruðningur]] (1)
* [[Mynd:Swimming pictogram.svg|20px]]   [[Sund (hreyfing)|Sund]] (6)
* [[Mynd:Diving pictogram.svg|20px]]   [[Dýfingar]] (2)
* [[Mynd:Water polo pictogram.svg|20px]]   [[Sundknattleikur]] (1)
* [[Mynd:Tennis pictogram.svg|20px]]   [[Tennis]] (6)
* [[Mynd:Shooting pictogram.svg|20px]]   [[Skotfimi]] (15)
* [[Mynd:Archery pictogram.svg|20px]]   [[Bogfimi]] (3)
* [[Mynd:Sailing pictogram.svg|20px]]   [[Siglingar]] (4)
{{col-end}}

== Þáttakendur ==
=== Einstakir afreksmenn ===
[[Mynd:Forrest_Smithson_1908_cropped.jpg|thumb|left|Guðfræðineminn Smithson í hlaupabúningi með Biblíu í hönd á Ólympíuleikunum 1908.]] [[Suður-Afríka|Suður-Afríkumaðurinn]] Reggie Walker varð yngstur allra sigurvegara Ólympíusögunni í 100 metra hlaupi, 19 ára og 128 daga gamall.

Bandaríski guðfræðineminn Forrest Smithson sigraði í 110 metra [[grindahlaup]]iá nýju heimsmeti, 15,0 sekúndum. Afrekið var þeim mun meira í ljósi þess að hlaupið var á grasi en ekki hefðbundinni hlaupabraut.

Fræg uppstillt ljósmynd af Smithson á leikunum sýnir hann með [[Biblían|Biblíu]] í hönd. Vegna hennar varð til sú flökkusögn, sem ratað hefur inn í fjölda bóka um sögu Ólympíuleikanna, að Smithson hafi verið ósáttur við að þurfa að hlaupa úrslitahlaupið á sunnudegi, en gert þá málamiðlun við sjálfan sig að hlaupa með hina helgu bók. Í raun fór hlaupið fram á laugardegi.

[[Mynd:Edgar and Madge Syers.jpg|thumb|right|Hjónin Madge og Edgar Myers sigruðu í parakeppni í listdansi á skautum.]] Keppnin í [[Maraþonhlaup]]i varð hádramatísk. [[Ítalía|Ítalinn]] Dorando Pietri kom fyrstur inn á leikvanginn, aðframkominn af þreytu og vatnsskorti. Hann byrjaði á að hlaupa í ranga átt og féll síðan nokkrum sinnum til jarðar, en starfsmenn mótsins hjálpuðu honum á fætur og studdu yfir marklínuna. Fyrir vikið var Pietri dæmdur úr leik og kom gullið í hlut Bandaríkjamannsins Johnny Hayes. Pietro varð þó hetja keppninnar. Honum var veittur sérstakur silfurbikar og tónskáldið [[Irving Berlin]] samdi tónverk honum til heiðurs.

Keppt var í [[kappganga|kappgöngu]] í fyrsta sinn á þessum leikum. Bretinn George Lamer fór með sigur af hólmi í báðum keppnisvegalengdunum: 3.500 metrum og 10 mílum.

Leikarnir í Lundúnum voru þeir fyrstu sem innihéldu [[vetraríþróttir]]. Keppt var í [[listdans á skautum|skautadansi]] nokkrum mánuðum eftir að aðalhluta leikanna lauk.

Tvö lið voru skráð til keppni í [[Rugby|ruðningi]]. [[Ástralía|Ástralska]] landsliðið keppti undir merkjum [[Ástralasía|Ástralasíu]] (sameiginlegs liðs Ástralíu og [[Nýja Sjáland]]s) og lið frá [[Cornwall]], sem var fulltrúi Bretlands. Ástralarnir sigruðu vandræðalítið, 32:3.

Bretar fóru með sigur af hólmi í [[knattspyrna|knattspyrnukeppninni]], lögðu Dani í úrslitaleiknum. Í undanúrslitum höfðu Danir unnið [[Frakkland|Frakka]] 17:0 þar sem Sophus "Krølben" Nielsen skoraði tíu mörk. Það var um áratuga skeið heimsmet í landsleik í knattspyrnu.

=== Þátttaka Íslendinga á leikunum ===

Sú hugmynd að Ísland tæki þátt í Ólympíuleikunum í Lundúnum mun hafa komið fram á félagsfundi [[Ungmennafélag Akureyrar|Ungmennafélags Akureyrar]] snemma árs 1907. Formaður félagsins, [[Jóhannes Jósefsson]], var um þær mundir einn kunnast glímukappi Íslands og tók hugmyndinni opnum örmum. Auk þess að vera [[Grettisbeltið|glímukóngur Íslands]], hafði Jóhannes kynnt sér erlendar tegundir fangbragða og hélt út til æfinga í [[grísk-rómversk glíma|grísk-rómverskri glímu]] sumarið 1907, með það að markmiði að keppa á Ólympíuleikum.

Þátttaka Íslands var vandkvæðum háð, enda landið ekki sjálfstætt og hafði því ekki eigin Ólympíunefnd. Fyrir milligöngu [[Einar Benediktsson|Einars Benediktssonar]] skálds og athafnamanns fékkst hins vegar grænt ljós frá skipuleggjendum leikanna þess efnis að Ísland sendi hóp manna til að sýna íslenska glímu. Sjálfur bjóst Jóhannes við að keppa í grísk-rómverskri glímu.

Úr varð að Íslendingarnir fengu að ganga inn á völlinn undir eigin merkjum, en Jóhannes þurfti að keppa fyrir hönd danska liðsins. Aðrir í íslenska glímuhópnum voru: [[Hallgrímur Benediktsson]], Guðmundur Sigurjónsson, Sigurjón Pétursson, Páll Guttormsson, Jón Pálsson og Pétur Sigfússon. Var góður rómur gerður að glímusýningunni, en einnig sýndi hópurinn íslenska glímu í leikhúsi í Lundúnum í nokkur skipti að leikunum loknum.

Jóhannes Jósefsson keppti í millivigtarflokki í grísk-rómversku glímunni og hóf keppni í 16-manna úrslitum. Hann vann góða sigra í tveimur fyrstu viðureignunum, en viðbeinsbrotnaði í undanúrslitaviðureign gegn Svíanum [[Mauritz Andersson]] og hafnaði því í fjórða sæti, sem var besti árangur Íslendings á Ólympíuleikum til [[Sumarólympíuleikarnir 1956|ársins 1956]].

== Verðlaunaskipting eftir löndum ==

[[Mynd:London_1908_Diplomas.jpg|thumb|right|Verðlaunaskjal sem afhent var öllum verðlaunahöfum Ólympíuleikanna 1908.]]

{| class="wikitable"
! Nr.!! Land
| bgcolor="gold" align=center width="4.5em" | '''Gull'''
| bgcolor="silver" align=center width="4.5em" | '''Silfur'''
| bgcolor="cc9966" align=center width="4.5em" | '''Brons'''
! width="4.5em" | Samtals
|-
| 1 || align=left|'''{{flag|Bretland}}''' || '''56''' || '''51''' || '''38''' || '''145'''
|-
| 2 || align=left|[[Mynd:Flag of the United States (1908-1912).svg|20px]] [[Bandaríkin]] || 23 || 12 || 12 || 47
|-
| 3 || align=left|{{flag|Svíþjóð}}  || 8 || 6 || 11 || 25
|-
| 4 || align=left|{{flag|Frakkland}}  || 5 || 5 || 9 || 19
|-
| 5 || align=left|[[Mynd:Flag_of_the_German_Empire.svg|20px]] [[Þýskaland]]  || 3 || 5 || 6 || 14
|-
| 6 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Hungary_(1867-1918).svg|20px]] [[Ungverjaland]] || 3 || 4 || 2 || 9
|-
| 7 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Canada-1868-Red.svg|20px]] [[Kanada]]  || 3 || 3 || 10 || 16
|-
| 8 ||align=left| {{flag|Noregur}} || 2 || 3 || 3 || 8
|-
| 9 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Italy_(1861-1946).svg|20px]] [[Ítalía]] || 2 || 2 || 0 || 4
|-
| 10 || align=left|{{flag|Belgía}}  || 1 || 5 || 2 || 8
|-
| 11 || align=left|[[Mynd:Flag of Australasian team for Olympic games.svg|20px]] [[Ástralasía]] || 1 || 2 || 2 || 5
|-
| 12 || align=left|{{flag|Rússland}}  || 1 || 2 || 0 || 3
|-
| 13 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Russia.svg|20px]] [[Finnland]]  || 1 || 1 || 3 || 5
|-
| 14 ||align=left| [[Mynd:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|20px]] Breska Suður-Afríka || 1 || 1 || 0 || 2
|-
| 15 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Greece_(1828-1978).svg|20px]] [[Grikkland]] || 0 || 3 || 0 || 3
|-
| 16 || align=left|{{flag|Danmörk}} || 0 || 2 || 3 || 5
|-
| rowspan=2|17 || align=left|[[Mynd:Flag_of_Bohemia.svg|20px]] [[Bæheimur]]  || 0 || 0 || 2 || 2
|-
|  align=left|[[Mynd:Flag_of_the_Netherlands.svg|20px]] [[Holland]] || 0 || 0 || 2 || 2
|-
| 19 || align=left|[[Mynd:Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg|20px]] [[Austurríki]] || 0 || 0 || 1 || 1
|-
!colspan=2| Alls || 110 || 107 || 106 || 323
|}
<br clear="all">



{{commonscat|1908 Summer Olympics|sumarólympíuleikunum 1908}}
{{Ólympíuleikar}}

[[Flokkur:Sumarólympíuleikarnir 1908| ]]