Barn

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
(Endurbeint frá Stúlka)
Tvær ungar stúlkur

Barn er ófullvaxinn einstaklingur, og er orðið yfirleitt aðeins notað um ófullvaxna menn. Yfirleitt er æviskeiði manna þannig skipt í tvennt, þannig að einstaklingurinn telst vera barn þar til hann er orðinn fullvaxinn, og telst hann þá fullorðinn. Þó er til í dæminu að rætt sé um að unglingar séu þeir einstaklingar sem eru ekki lengur börn, en eru þó ekki orðnir fullorðnir.

Ekki er til nein ákveðin skilgreining á því hvenær menn hætta að teljast börn, og fer það að miklu leyti eftir samfélögum. Á Íslandi teljast allir einstaklingar undir 18 ára aldri vera börn, en sums staðar myndu einstaklingar allt niður í 14 ára aldur teljast fullorðnir. Karlkyns barn nefnist strákur eða drengur, en kvenkyns barn stelpa eða stúlka.

Barn sem afkvæmi[breyta | breyta frumkóða]

Í íslensku er orðið barn einnig notað til að lýsa því að tiltekinn einstaklingur sé afkvæmi annars einstaklings, annaðhvort karlkyns sonur hans eða kvenkyns dóttir. Þegar orðið er notað í þeim skilningi er ekki alltaf um sérstaka aldursskiptingu að ræða, þótt oftast sé orðið einnig notað um ófullvaxta einstaklinga þegar það er notað í þessari merkingu.

Ungbarn

Ungbarn, kornabarn, hvítvoðungur eða smábarn, er mjög ungt barn, yfirleitt ekki eldra en eins til tveggja ára gamalt. Enska orðið „infant“, sem oft er notað í svipuðum skilningi, er komið af latneska orðinu infans: „getur ekki talað“, og er sú merking í samræmi við þann skilning að þegar börn hafi lært að tala séu þau ekki lengur ungbörn.

Orðið barn[breyta | breyta frumkóða]

Íslenska nafnorðið barn kemur af 2. kennimynd sagnarinnar að bera, en hún fer eftir 4. hljóðskiptaröð: bera-bar-bárum-borið. Samsvarandi orð um afkvæmi mannsins eru í mörgum náskyldum málum. Gotneska var að þessu leyti alveg eins og íslenska og önnur Norðurlandamál, en í ensku hefur samsvarandi orð týnst. Í máli Hjaltlendinga var barn bjadni (orðið til úr barnit, segir Jan de Vries), og minnir á þann framburð sem tíðkaðist víða hér á landi. Skaftfellingar segja sumir barnið með rödduðu r-i og löngu a-i. Af 4. kennimynd sagnarinnar að bera, sem í forneskju hafði stofnsérhljóðið u, kemur nafnorðið bur = sonur, sömuleiðis buri eins og í tvíburi og þríburi. Orðið nýburi er einnig af þessum meiði, en fyrir eru til jóð eða ungbarn sem merkja það sama.

Tengt efni[breyta | breyta frumkóða]

Wikiorðabókin er með skilgreiningu á orðinu