Röksteinninn
(Endurbeint frá Rökstenen)
Röksteinninn (sænska: Rökstenen) er rúnasteinn í Svíþjóð sem var ristur á 9. öld eftir Krist. Röksteinninn er samtals með um 760 rúnir, dreifðar á öllum fimm hliðunum sem upp snúa og er einna frægastur allra rúnasteina sem til eru. Í ristunni á steininum notar ristarinn, Varinn, bæði eldra og yngra rúnastafrófið og einnig þrídeilur og aðrar dulrúnir á margvíslegan hátt. Efnið er mjög erfitt að skýra, og sumir segja af ásettu ráði gert myrkt. Röksteinninn stendur við Rökskirkju, ekki langt frá Linköping í Austur-Gautlandi.
| Lína | Umskrifað á fornnorrænu | Rúnirnar með latínuletri |
|---|---|---|
| 1 | Eptir Vémóð/Vámóð standa rúnar þær. | aft uamuþ stąnta runaR þaR |
| 2 | En Varinn fáði, faðir, eptir feigjan son | n uarin faþi faþiR aft faikiąn sunu |
| 3 | Sǫgum múgminni/ungmenni þat, hverjar valraufar væri tvær | sakum ukmini þat huariaR ualraubaR uaRin tuaR |
| 4 | þær svát tolf sinnum væri numnar at valraufu | þaR suaþ tualf sinum uaRin numnaR t ualraubu |
| 5 | báðar saman á ýmissum mǫnnum. Þat sǫgum ann- | baþaR sąmąn ą umisum mąnum þat sakum ąna |
| 6 | -at, hverr fyrir níu ǫldum án yrði fjǫr | rt huaR fur niu altum ąn urþi fiaru |
| 7 | með Hreiðgotum, auk dó | miR hraiþkutum auk tu |
| 8 | meðr hann umb sakar. | miR ąn ub sakaR |
| 9 | Réð Þjóðríkr hinn þormóði, stillir | raiþ þiaurikR hin þurmuþi stiliR |
| 10 | flotna, strǫndu Hreiðmarar. Sitr nú gǫrr á | flutna strąntu hraiþmaraR sitiR nu karuR ą |
| 11 | gota sínum, skildi umb fatlaðr, skati Mæringa. | kuta sinum skialti ub fatlaþR skati marika |
| 12 | Þat sǫgum tolfta, hvar hestr sé Gu- | þat sakum tualfta huar histR si ku |
| 13 | -nnar etu véttvangi á, konungar tveir tigir svá- | naR itu uituąki ąn kunukaR tuaiR tikiR sua |
| 14 | -t á liggja. Þat sǫgum þrettánda, hverir t- | þ ą likia þat sakum þritaunta huariR t |
| 15 | -veir tigir konungar sæti at Sjólundi fjó- | uaiR tikiR kunukaR satin t siulunti fia |
| 16 | -ra vetr at fjórum nǫfnum, born- | kura uintur at fiakurum nabnum burn |
| 17 | -ir fjórum brœðrum. Valkar fimm, Ráðulfs sy- | iR fiakurum bruþrum ualkaR fim raþulfs su |
| 18 | -nir, Hreiðulfar fimm, Rugulfs synir, Háislar fimm, Hǫrðs | niR hraiþulfaR fim rukulfs suniR hąislaR fim haruþ |
| 19 | synir, Gunnmundar/Kynmundar fimm, Bjarnar synir. | s suniR kunmuntaR fim birnaR suniR |
| 20 | Nú'k m[inni] m[eð] ǫllu [se]gi. Einhverr ... [svá]t ... eptir frá. | nuk m--- (m)-- alu --(k)(i) ainhuaR -þ... ...þ ... ftiR fra |
| 21 | Sǫgum múgminni/ungmenni þat, hvar Ingold- | sagwm mągmeni (þ)ad hOaR igOld |
| 22 | -inga væri goldinn at kvánar húsli. | iga OaRi gOldin d gOąnaR hOsli |
| 23 | Sǫgum múgminni/ungmenni, hveim sé borinn ni- | sakum ukmini uaim si burin ni |
| 24 | ðr drengi. Vilinn er þat. Knúa/knýja knátt- | þR trąki uilin is þat knuą knat |
| 25 | -i jǫtun. Vilinn er þat ... | i iatun uilin is þat |
| 26 | Sǫgum múgminni/ungmenni: Þórr. | sakum ukmini þur |
| 27 | Sibbi véaveri | sibi uia uari |
| 28 | ól nírœðr. | ul niruþR |
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- The ancient Viking runestone revealing a modern fear (BBC 10. mars 2020) Geymt 12 mars 2020 í Wayback Machine
- Þórgunnur Snædal, Íslenskar rúnir í norrænu ljósi, Árbók Hins íslenzka fornleifafélags 01.01.1998►
- Viðtal við Þórgunni Snædal, Leyndardómar rúnanna, Dagblaðið Vísir - DV 04.10.2003
- Finnur Jónsson, Rúnafræði, Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn 1930
